hormon tedavisi erkek
Hormon Tedavisi : Tıp bilimindeki gelişmeler menopoz hastasının karşılaştığı problemlerin büyük bir kısmının estrojen eksikliğine bağlı olduğunu ortaya çıkarmıştır. Menopozda hormon tedavisinde de temel prensip kadında eksik olan hormonları dışarıdan karşılamaktır. Menopozda hormon tedavisi 1960'lı yıllardan itibaren kullanılmaya başlanmıştır. İlk başlarda eksik olan estrojen hormonu tek başına verilmiştir. Ancak daha sonra fizyolojiye uygun olması amacıyla estrojenin diğer bir kadınlık hormonu olan progesteronla birlikte verilmesinin faydaları ortaya çıkmıştır.
Hormon replasman tedavisinin yararları :
- Ateş basması, uykusuzluk, sinirlilik gibi şikayetlerin giderilmesi
- Estrojen tedavisi etkisini en hızlı şekilde sıcak basmalarında gösterir. Menopoz sıcak basması şikayeti olan hastaların %75'inde düzelme sağlar. Ayrıca uyku bozukluklarını da düzeltir.
- Menopoz döneminde ortay çıkan anksiyete, depresyon gibi sorunlarda da etkilidir.
Alt ürogenital sistemdeki olumsuz değişiklikleri önlemek
Bu dönemde kullanılan lokal veya sistemik estrojen; vaginal kuruluk, ilişkide ağrı hissi gibi vaginadan kaynaklanan problemleri ortadan kaldırır. Yine aynı şekilde alt idrar yollarında menopoz sonucu gelişen sık idrara çıkma, zor idrara çıkma, idrar kaçırma gibi şikayetlerde de düzelme sağlar.
Olumsuz cilt değişikliklerini azaltmak
Estrojen eksikliği sonucu cilde incelme ve kırışıklar artmaktadır. Cildte kuruma, incelme, saçlarda kuruma ve tırnak kırılmaları gibi şikayeler menopozla birlikte ortaya çıkmaktadır. Estrojen tedavisi ile bu şikayetler geriler.
Osteoporozun iyileştirilmesi
HRT ile osteoporozun durdurulduğu ve bazı olgularda da tedavi edildiği iyi bilinmektedir. 40 yaşlarında yaklaşık olarak yılda kemik kitlesinin % 0.5'ini kaybederken menopozla birlite bu kayıp %3-4 olmaktadır. Tedavi olunmassa 70 yaşına kadar kadın kemik kitlesinin %50'sini kaybedecektir. Bu kayıp kemik metobolizmasında rol oynayan estrojenin eksikliğinden kaynaklanmaktadır. Menopozla berarber başlanan HRT ile kemik kaybı azaltımaktadır. HRT alan kadınklarda kemik kaybı sonucu olan kalça kırıkları % 50 daha az görülmektedir.
Menopozda Hormon tedavisi konusunda önceki yıllarda, hemen her kadına herhangi bir şikayeti olmasa da hormon verilmesinin farkedilmeyen pek çok faydası olduğu ve yaşam kalitesini ve yaşam süresini uzattığı düşünülmekteydi.
Ancak özellikle kalp damar hastalıkları konusunda yapılan çalışmalardan elde edilen veriler topluca değerlendirildiğinde; “herhangi bir şikayeti olmayan ve rahim ameliyatı geçirmemiş kadınlarda, sadece kalp hastalıklarına karşı koruma sağlamak amacıyla hormon replasman tedavisi vermenin getirdiği sağlık risklerinin, sağladığı yarardan daha fazla olduğu” ve sadece bu amaçla hormon replasman tedavisi verilmemesi gerektiği sonucu çıkmıştır.
Öte yandan ateş basması, terleme, mizaç değişikliği gibi yakınmaları olan semptomatik hastalarda hormon replasman tedavisinin kısa dönemdeki yararlı etkileri göz ardı edilemez.
Her kadın birbirinin aynısı olmadığı gibi gereksinimleri de farklıdır. Hormon replasman tedavisi açısından da durum farklı değildir. Sonuç olarak hormon replasman tedavileri hastaya özel şekilde kişiselleştirildiği ve yakın takip edildiği müddetçe hastaların medyaya yansıyan haberler nedeni ile huzursuz olmaları gereksizdir.
Hormon tedavisi kullanma şekilleri nelerdir?
Hormon yerine koyma tedavisi (HRT) değişik şekillerde uygulanabilmektedir.Öncelikle bazı soruların yanıtlanması gerekir.
Hormon kullanımı engelleyecek özel bir durum söz konusu mudur ?
Kişinin rahimi operasyonla alınmış mıdır ?
Seçilecek ilacın içeriğinde bulunan hormonlar kişide yan etki yapabilir mi?
Hasta tedavi sırasında adet görmek istiyor mu?
Bu soruların yanıtlanmasından sonra hekim kişi için en uygun olan tedavi şeklini ve ilacı seçer ve uygulamaya başlar. Hormon replasman tedavisi; ağızdan veya cilt üzerinden uygulanabilir.
- Ağızdan kullanılan ilaçlarda hormonlar tablet içersinde ve barsaklardan emilecek şekilde düzenlenmiştir.
- Kullanılan ilaçlar estrojen (E) ve progesteron (P) hormonunu içerirler.
- Bu hormonlar tedavide tek başlarına veya birbirleri ile kombine bir şekilde kullanılabilirler.
- Menopozun getirdiği istenmeyen etkileri önlemek için kullanılan esas hormon estrojendir. Ancak progesteron ilave edilmeden kullanılan estrojen rahim üzerinde hücreleri uyarıcı ve hatta kanser yapıcı bir etki gösterebilir. Bu nedenle rahimi alınmamış menopoz hastalarında estrojenin bu etkisini önlemek için progesteron hormonu da tedaviye mutlaka eklenir.
Estrojene progesteron ilavesi iki şekilde olabilir.
1) Aralıklı tedavi
2) Devamlı kombine tedavi
Tedavi boyunca hormonlar kesintisiz olarak veya kesintili olarak verilebilir.
Henüz tam olarak menopoza girmemiş kadınlarda vücutta bir miktar daha estrojen salgılandığı için 21 günlük ilaçlar da kullanılabilir. Bu ilaçlarda 21 günün sonunda aynı doğum kontrol haplarında olduğu gibi 7 gün ara verilir ve bu arada adet kanaması olur.
Bu tedavi metodunda hastalar düzenli olarak adet kanaması görürler. Bu tedavi şeklini genel olarak menopozun ilk yıllarında olan kadınlar için uygundur. Çünkü bu dönemde kadınlar genellikle adet kanaması görmek istemektedirler.
Devamlı tedavi protokolünde ise estrojen ve progesteron hergün aynı ve düşük dozlarda alınır. Bu yöntemde kadın ihtiyacı olan hormonu alırken adet kanaması görmez. Çünki hergün alınan progesteron hormonu rahim iç tabakasının kalınlaşmasını ve kanamasını engeller.
Menopozun üzerinden zaman geçen kadınlardaki uygulanan tedavidir. Bu dönemde artık kadın adet görmek istemez. Ancak genellikle bu tedavinin başlangıcında ( özellikle ilk aylarda) lekelenme tarzında adet kanamaları olabilmektedir. Bu konuda kişiye mutlaka bilgi verilmelidir.
Hormon replasman tedavisinin yararları :
- Ateş basması, uykusuzluk, sinirlilik gibi şikayetlerin giderilmesi
- Estrojen tedavisi etkisini en hızlı şekilde sıcak basmalarında gösterir. Menopoz sıcak basması şikayeti olan hastaların %75'inde düzelme sağlar. Ayrıca uyku bozukluklarını da düzeltir.
- Menopoz döneminde ortay çıkan anksiyete, depresyon gibi sorunlarda da etkilidir.
Alt ürogenital sistemdeki olumsuz değişiklikleri önlemek
Bu dönemde kullanılan lokal veya sistemik estrojen; vaginal kuruluk, ilişkide ağrı hissi gibi vaginadan kaynaklanan problemleri ortadan kaldırır. Yine aynı şekilde alt idrar yollarında menopoz sonucu gelişen sık idrara çıkma, zor idrara çıkma, idrar kaçırma gibi şikayetlerde de düzelme sağlar.
Olumsuz cilt değişikliklerini azaltmak
Estrojen eksikliği sonucu cilde incelme ve kırışıklar artmaktadır. Cildte kuruma, incelme, saçlarda kuruma ve tırnak kırılmaları gibi şikayeler menopozla birlikte ortaya çıkmaktadır. Estrojen tedavisi ile bu şikayetler geriler.
Osteoporozun iyileştirilmesi
HRT ile osteoporozun durdurulduğu ve bazı olgularda da tedavi edildiği iyi bilinmektedir. 40 yaşlarında yaklaşık olarak yılda kemik kitlesinin % 0.5'ini kaybederken menopozla birlite bu kayıp %3-4 olmaktadır. Tedavi olunmassa 70 yaşına kadar kadın kemik kitlesinin %50'sini kaybedecektir. Bu kayıp kemik metobolizmasında rol oynayan estrojenin eksikliğinden kaynaklanmaktadır. Menopozla berarber başlanan HRT ile kemik kaybı azaltımaktadır. HRT alan kadınklarda kemik kaybı sonucu olan kalça kırıkları % 50 daha az görülmektedir.
Menopozda Hormon tedavisi konusunda önceki yıllarda, hemen her kadına herhangi bir şikayeti olmasa da hormon verilmesinin farkedilmeyen pek çok faydası olduğu ve yaşam kalitesini ve yaşam süresini uzattığı düşünülmekteydi.
Ancak özellikle kalp damar hastalıkları konusunda yapılan çalışmalardan elde edilen veriler topluca değerlendirildiğinde; “herhangi bir şikayeti olmayan ve rahim ameliyatı geçirmemiş kadınlarda, sadece kalp hastalıklarına karşı koruma sağlamak amacıyla hormon replasman tedavisi vermenin getirdiği sağlık risklerinin, sağladığı yarardan daha fazla olduğu” ve sadece bu amaçla hormon replasman tedavisi verilmemesi gerektiği sonucu çıkmıştır.
Öte yandan ateş basması, terleme, mizaç değişikliği gibi yakınmaları olan semptomatik hastalarda hormon replasman tedavisinin kısa dönemdeki yararlı etkileri göz ardı edilemez.
Her kadın birbirinin aynısı olmadığı gibi gereksinimleri de farklıdır. Hormon replasman tedavisi açısından da durum farklı değildir. Sonuç olarak hormon replasman tedavileri hastaya özel şekilde kişiselleştirildiği ve yakın takip edildiği müddetçe hastaların medyaya yansıyan haberler nedeni ile huzursuz olmaları gereksizdir.
Hormon tedavisi kullanma şekilleri nelerdir?
Hormon yerine koyma tedavisi (HRT) değişik şekillerde uygulanabilmektedir.Öncelikle bazı soruların yanıtlanması gerekir.
Hormon kullanımı engelleyecek özel bir durum söz konusu mudur ?
Kişinin rahimi operasyonla alınmış mıdır ?
Seçilecek ilacın içeriğinde bulunan hormonlar kişide yan etki yapabilir mi?
Hasta tedavi sırasında adet görmek istiyor mu?
Bu soruların yanıtlanmasından sonra hekim kişi için en uygun olan tedavi şeklini ve ilacı seçer ve uygulamaya başlar. Hormon replasman tedavisi; ağızdan veya cilt üzerinden uygulanabilir.
- Ağızdan kullanılan ilaçlarda hormonlar tablet içersinde ve barsaklardan emilecek şekilde düzenlenmiştir.
- Kullanılan ilaçlar estrojen (E) ve progesteron (P) hormonunu içerirler.
- Bu hormonlar tedavide tek başlarına veya birbirleri ile kombine bir şekilde kullanılabilirler.
- Menopozun getirdiği istenmeyen etkileri önlemek için kullanılan esas hormon estrojendir. Ancak progesteron ilave edilmeden kullanılan estrojen rahim üzerinde hücreleri uyarıcı ve hatta kanser yapıcı bir etki gösterebilir. Bu nedenle rahimi alınmamış menopoz hastalarında estrojenin bu etkisini önlemek için progesteron hormonu da tedaviye mutlaka eklenir.
Estrojene progesteron ilavesi iki şekilde olabilir.
1) Aralıklı tedavi
2) Devamlı kombine tedavi
Tedavi boyunca hormonlar kesintisiz olarak veya kesintili olarak verilebilir.
Henüz tam olarak menopoza girmemiş kadınlarda vücutta bir miktar daha estrojen salgılandığı için 21 günlük ilaçlar da kullanılabilir. Bu ilaçlarda 21 günün sonunda aynı doğum kontrol haplarında olduğu gibi 7 gün ara verilir ve bu arada adet kanaması olur.
Bu tedavi metodunda hastalar düzenli olarak adet kanaması görürler. Bu tedavi şeklini genel olarak menopozun ilk yıllarında olan kadınlar için uygundur. Çünkü bu dönemde kadınlar genellikle adet kanaması görmek istemektedirler.
Devamlı tedavi protokolünde ise estrojen ve progesteron hergün aynı ve düşük dozlarda alınır. Bu yöntemde kadın ihtiyacı olan hormonu alırken adet kanaması görmez. Çünki hergün alınan progesteron hormonu rahim iç tabakasının kalınlaşmasını ve kanamasını engeller.
Menopozun üzerinden zaman geçen kadınlardaki uygulanan tedavidir. Bu dönemde artık kadın adet görmek istemez. Ancak genellikle bu tedavinin başlangıcında ( özellikle ilk aylarda) lekelenme tarzında adet kanamaları olabilmektedir. Bu konuda kişiye mutlaka bilgi verilmelidir.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
