Yaralar Nasıl Çabuk İyileşir?

YARALAR NASIL ÇABUK İYİLEŞİR?

Yaralar, kesik, delik, ezik, parçalanmış ve derin delinmiş (perfore) olarak sınıflandırılır.Kesikler: Bıçak gibi bir kesici aletin yaptığı yaralardır. Bunlar, çok kanayabilen ve kenarları birbirinden uzaklaşan tip yaralardır. Bu tür bir yara, temizlendikten sonra, dikilir ve birinci derece iyileşmeye terk edilir. Kesik kenarların arasındaki yarık, serum ve kan pıhtısıyle dolar ve ikincil enfeksiyon eklenmezse, yara bir iki haftada iyileşir. 
 
Delikler: Bunlar, delici aletin ulaştığı derinlik bilinemediğinden ötürü, tehlikeli yaralardır. Derin delinme olasılığı karşısında (füm karın delici yaralarında bu olasılık vardır) hastada dikkatle iç kanama ya da peritonit belirtileri aranır. Derideki yaranın büyüklüğüyle, delinmenin derinliği arasında ilgi yoktur.
 
Ezikler: Örneğin, otomobil altında kalma sonucu oluşan şiddetli ezikler (çürükler), önemli yaralanmalar olabilir. Ezilmiş dokunun ne kadarının öldüğü ancak zamanla belli olur ve ölü dokunun enfekte olmasının sonucu, gazlı kangrendir. Bundan başka, ezilen dokudan herhangi bir dış belirti olmaksızın bol miktarda kan ve sıvı kaybolabile- ceğinden, hastaya gerekli sıvı verilmezse, ağır şoka girebilir.
 
Parçalanmış yaralar: Bunlar, enfeksiyona en elverişli ve trafik kazalarında en sık oluşan yaralardır. Tüm parçalanmış yaralar, cerrah tedavisi gerektirir: Bunlar, iyice temizlenir, ölü ve yıkılmış doku bölümleri, genel anestezi altında, çıkartılır ve ancak, yaşayan temiz, kan dolaşımı sağlam dokular bırakılır. Bazı vakalarda, geniş deri kısımları yok olabileceğinden, yarayı iyice kapatmak için, plastik cerrahî gerekebilir.
 
Derin delinmiş (perfore) yaralar: Bunlar, kurşun ve metal parçacıklarının dokuyu delmesiyle oluşur. Delen cismin, ufak bir giriş yeriyle, geniş bir çıkış deliği vardır ve bu iki delik arasındaki dokular ileri derecede yıkılmıştır. Penetre eden yaralar içerde kalan delici cisimler tarafından oluşur. Gerek perfore, gerekse penetre edici yaralar, cerrahî girişimi gerektirir. Delici cismin izlediği yol açılır, tüm kirlenmiş ve parçalanmış dokular çıkartılır, yabancı maddeler alınır.
 
Yaraların iyileşmesinde rastlanan komplikasyonlar, kanama, enfeksiyon ve nekrozdur (dokü ölümüdür). Biriken kan dışarı akıtıl- malı, enfekte yaralar açılıp, cerahat ve ölü doku çıkartılmalıdır. Bu yaralar, ikinci derece iyileşmeye terk edilebilir, yani granü- lasyonun oluşması (fibröz dokunun yavaş yavaş oluşması) beklenir ve bazen de ikincil dikişle kapatılmaları gerekebilir. Her yaralanmada, tetanos tehlikesi göz önünde bulundurulmalı ve gerekli önlemler alınmalıdır.

Yazımızda günümüzde çok sık karşılaşılan açık yaraların nasıl çabuk iyileşeceğini, iyileşme süresini, yaraların iyileşmesini hızlandıran bitkilerin neler olduğu anlatılmaktadır.

Bir yaralanma olduğunda açık bir yara meydana gelmişse hemen harekete geçmek önemlidir. Yaraların iyileşme süresi, hızı ve oranı bir dizi faktöre bağlıdır. Yaraların büyüklüğü ve türü en önemli faktörlerdir. Ancak hastanın fiziksel durumu, yaranın temizliği ve tedavisi de yaraların iyileşme oranında önemli bir rol oynar.

Yaralar Nasıl Geçer

Parmağımıza batan ufak bir iğnenin acısıyla bütün vücudumuzun muzdarip olmasından tutun da ciddi hallerde hayatı tehdit eden tehlikelerden biri olmasına kadar ve günlük hayatta sıkça karşılaştığımız vak''alardan olması hasebiyle yaralar hayatımızda hatırı sayılır bir yer tutar. Bundan dolayı olmalı ki "yara iyileşmesi" konusu, her asırda, üstüne çamur veya bal sürmek yahut ateşle dağlamak gibi bin bir türlü tıbbî tecrübelere maruz kalmıştır. Fakat şüphesiz bütün bu usûller yaranın, dokunun kendisi tarafından kapatılması hakikati karşısında ancak cılız birer müdahale olarak kalmıştır. Bu sürecin moleküler keyfiyeti ancak son yıllarda anlaşılmaya başlanmıştır. Araştırmacıların en çok alâkasını çeken iki noktadan biri, dokunun hangi sinyallerle iyileşmeyi başlattığı, diğeri de yaranın tam kapanmasının ardından o alandaki hücre çoğalmasının bir anda nasıl kesilebildiğidir. Hakikaten de hiç bir yara orijinal haline döndükten sonra et-beni veya ur benzeri bir fazlalığa sebebiyet vermemektedir.

YARA İYİLEŞMESİ NEDEN GECİKİR?

Oysa ki bu süreç her zaman 7-10 arasında sürmez. Haftalar hatta aylar kadar devam edebilir. Bu zaman uzaması dahiliye olarak bir şeylerin yolunda gitmediği anlamına geliyordur.

Bilhassa 1,5-2 ay geçtiği halde iyileşmeyen yaralarda mutlaka bir hekime görünmekte yarar var. İyileşmeyen yaralarda irinli akıntılar, renk değişimleri, kaşıntılanma gibi sizi tedirgin eden durumlarda doktora gitmekte geç kalmamalısınız. Unutmayınız ki her hastalıkta erken tanı çok önemlidir. Hatta bazı hastalıklarda hayat kurtarıcı olmaktadır.

SENDE YORUM YAP!

Whatsapp