Yanıklar
Yanıklar
Birinci derce yanıklar kabarcıksa ağrılı bir iz bırakır ve sıklıkla sıcak bir madde ile temas sonucu meydana gelir. Hafif güneş yanığı birinci derce yanıktır. Derinin sadece birinci tabakası etkilenmiştir.İkinci derece yantklar’da sıvı kabarcıkları ve şişme olur. Daha fazla acırlar, daha derindirler ve ıslak görünümlü olabilirler. Kaynar su veya soba gibi çok sıcak bir nesne ile temas sonucu meydana gelebilirler. Ağır güneş yanığı ikinci derece olarak sınıflanabilir. Birinci derecelerden daha fazla yanık izi oluşturma eğilimindedirler.Yanıklar İçin
Derhal tıbbi yardım sağlayın, eğer:• Sözler yanmışsa
Tıbbi yardım için beklerken:
• Eğer gözler ateş ile yanmışsa, uzun süre akan soğuk su ile yıkayın.
Yalnızca birinci derece yanıklar için evde ilk yardım uygun olur. Eğer şişme meydana gelirse çıkarılmaları güç olacağından, yanık civarındaki yüzük, sıkı elbiseler gibi şeyleri çıkartın.Deriye daha fazla zarar vermesini önlemek için yanığı soğutun. Lavaboyu soğuk ama dondurmayan su ile doldurun ve ağrı azalana kadar yanık alanı bunun içine batırın. Su bulamazsanız, süt veya bira ile yıkayın veya temiz, ıslak kompresler uygulayın. Gerçekte ısıyı hapsedip daha fazla zarara yol açacağı için su içinde (veya süt veya bira) soğutmadan önce yanığa hiçbir şey uygulamayın.Yanığı soğuttuktan sonra, yanık alanı yatıştırmak ve iyileştirmek için pek çok basit tedaviler mevcuttur:€vde bulunan ve bitkisel ilaçlar.Esans yağları. Yanığı soğuttuktan sonra, yanık alana ağrıyı giderme, iyileşmeyi başlatma ve enfeksiyonları önlemek için seyreltmeden ya lavanta ya da çay ağacı esans yağı uygulanabilir.
Çay poşetçikleri. Soğutulmuş siyah çay poşetçikleri lapalar ile ayni şekilde kullanılabilirler - artı olarak bunlar çabuk ve kolay hazırlanma avantajına sahiptirler.Kantaron. İyileşmeyi çabuklaştırmak için yanık alana düzenli olarak kantaron ile hazırlanmış bir yağ, losyon veya merhem uygulanabilir.Çabuk mutfak ilaçları. İltihabı yatıştırmak ve iyileşmeyi sağlamak için yanığın üzerine ham bal veya yoğurt yayın.
Olaydan iki gün sonra artan ağrı, iltihap akışı veya eklem hareketleri ile ilgili sorunlar yaşanan yanıklar sağlık görevlilerince incelenmelidir. Eğer ateş gelişirse, yanık başka belirtiler açısından da değerlendirilmelidir.
vücuttaki ısıyı azaltarak iyileşmeye yardım etmek için yengeç ve mung fasülyesi yenmesini tavsiye eder.Destekler. Yanık madurları kandida gelişimine yatkındırlar, bu yüzden mantar gelişimini en aza indirmek için asitli destekler kullanın. İyileşmeyi başlatmak ve yara dokusu oluşumunu en aza indirmek için beta karoten, C vitamini, E vitamini ve çinko gibi antioksidanlardan alın.Korunma. Yanık alanları güneşten koruyun. Yaraya yapışabilen, tahriş edici lifleri olan pamuk parçaları ile bir şeyler uygulamaktan kaçının.
İkinci ve Üçüncü Derece Yanıkların Takip Bakımı
YANIKLARDA İLK YARDIM
Ateş, radyasyon, kızgın cisim vb. çeşitli fiziksel ve yakıcı kimyasal etkenlere maruz kalma sonucu oluşan doku bozulmasına yanık denir.1.Derece yanıklar
Derinin yüzeyinde, kızarıklık (pembe, kırmızı arası renk) şeklinde görülen doku hasarı vardır.
Ağrı vericidir.
Yanan bölgede hafif şişlik vardır.
Genelde 48 saat içinde kendiliğinden iyileşir
2.Derece yanıklar
Derinin 1. ve 2. tabakası etkilenmiştir.
Enbelirgin özelliği deride içi su dolu kabarcıklar ( bül ) oluşmasıdır.
Çok ağrılıdır.
3.Derece yanıklar
Derinin tüm tabakaları etkilenir.
Kaslar, sinirler, damarlar etkilenebilir.
Yanık bölgede beyaz kuru yaradan, siyah renge kadaraşamaları vardır.
Ağrısızdır, çünkü bütün sinirler zarar görmüştür.
Yanığın vücutta oluşturduğu olumsuz etkileri
Derinliğine, yaygınlığına ve oluştuğu bölgeye bağlı olarak, organ ve sistemlerde işleyiş bozukluğuna yol açar.
Ağrı ve sıvı kaybına bağlı olarak şok meydana gelir.
Hasta ya da yaralının kendi vücudunda bulunan mikrop ve toksinlerle enfeksiyon riski oluşur.
Isı ile oluşan yanıklarda ilk yardım
Kişi hala yanıyorsa, paniğe engel olunur, koşması engellenir.
Hasta ya da yaralı ıslak battaniye vb. ile sarılır ya da yuvarlanması sağlanarak yanma durdurulmaya çalışılır.
Hasta ya da yaralının hava yolu açıklığı ve solunumu (AB) değerlendirilir.
Yanık çok yaygın değilse yanan bölge en az 20 dk.tazyiksiz ve bol soğuk su altında tutulur.
Şişlik oluşabileceğinden saat, yüzük, bilezik vb. takılar çıkarılır.
Yanan bölgedeki giysiler çıkarılır (giysi yanan bölgeye yapışmışsa etrafından kesilerek çıkarılması gerekir).
Yanan bölge sabunlu su ile dikkatlice temizlenir.
Su toplayan yerler patlatılmaz.
Yanan bölgelere (el,ayak gibi) birlikte bandaj yapılmaz.
Yanık üzeri temiz ve nemli bezle örtülür, yanık üzerine hiçbir madde sürülmez.
Hasta ya da yaralı battaniye vb. ile örtülür.
Yanan vücut bölgesi geniş ve sağlık kurumu uzaksa, kusma yoksa, bilinci açıksa; sıvı kaybını gidermek amacıyla hasta ya da yaralıya hazırlanan sıvı (1 lt. su+ 1 çay kaşığı karbonat + 1 çay kaşığı tuz), maden suyu vb. içirilir.
Tıbbi yardım istenir ( 112 ).
Kimyasal yanıklarda ilk yardım
Yanan bölgedeki giysiler çıkarılarak, kimyasal maddenin deriyle teması kesilir.
Yanan bölge bol, tazyiksiz akan suyla, en az 20-25 dk. yıkanır.
Hasta ya da yaralı battaniye vb. ile örtülür.
Tıbbi yardım istenir ( 112 ).
Elektrik yanıklarında ilk yardım
Olabildiğince soğukkanlı ve sakin olunur.
Hasta ya da yaralıya dokunmadan önce elektrik akımı kesilir.
Akımı kesme imkânı yoksa yalıtkan bir maddeyle (tahta, plastik) kişinin elektrikle teması engellenir.
Hasta ya da yaralının solunum yolu açıklığı ve solunumu değerlendirilmelidir.
Hasta ya da yaralı kımıldatılmamalıdır.
Hasar gören vücut bölgesi örtülür.
Hasta ya da yaralının bilinci açık ve kendini iyi hissediyorsa dahi tıbbi yardım istenir.
Sıcak çarpmasında ilk yardım
Hasta serin ve havadar bir yere alınır.
Hastanın giysileri çıkarılır.
Hasta sırt üstü yatırılarak, kol ve bacaklar yükseltilir.
Bulantı yoksa ve bilinci açıksa; su ve tuz kaybını gidermek için hastaya su, tuz, karbonatla hazırlanan sıvı ya da maden suyu içirilir.