WohlfahrtÎa Cinsi

WohlfahrtÎa Cinsi : Bu cinsin sinekleri Sarcophaga cinsine çok benzerler, yalnız türlerin çoğunda karında siyah damalı bir görünüş vardır.Vfohlfahrtia magnifica Avrupa, Asya ve Afrikada bulunur. Larva doğurur ve larvalarını deri lezyonlarına, burun ve kulak boşluklarına, göz ve vaginaya bırakır. W. vigil ve W. opaca (W. melgeni) Amerikada bulunurlar, larva doğururlar ve çeşitli memelilerde miyaza neden olurlar. İnsanlarda, bilhassa çocuklarda deriyi delen larva yüzeyel miyaz husule getirebilir. Larvayı, deriyi açarak çıkarmak mümkündür.Miyaz yapan sineklerin kontrolüMiyaz dipterlerinin üremesini önlemek için kontrola mevsim başında sinekler çoğalmadan başlanmalıdır. Mekanik, biyolojik ve kimyasal metotlar uygulanır. İnsektisitler hayvanlara da uygulanır.

Sineklerin büyük kısmı insan ve hayvan dışkısı ve çöplerle beslendiklerinden veya larvaları bu maddelerde geliştiğinden, bunların kontrol altında bulundurulması zorunludur. Düzenli lağım tertibatı olan yerlerde insan dışkısı ortadan kaldırılmış olur. Genel helalar iyi bakımlı olmalıdır. Acık belâlardaki dışkılar kireç veya boraks gibi maddelerle örtülmelidir. Açıkta dışkı bırakılmamalı, bunlar toprağa gömülmelidir.Hayvan dışkıları açıkta bırakılmamalı, kapalı yerlerde muhafaza edilmelidir. Hayvan dışkılarının biriktirilmeden tarım yapılan toprağa serpilmesi de uygundur. Gübre yığınlarına larvisit kimsayal maddeler de uygulanabilir. Fakat bunlar sık kullanılırsa dirençli soyların seleksiyonu husule gelebilir.Çöpler açıkta bırakılmamalı, evlerden her gün toplanmalı ve yok edilmelidir. Hayvan leşleri de açıkta bırakılmayın gömülmelidir. Köylerde hayvan beslenen yerlerde temizliğe dikkat etmelidir.Erişkin dipterlere ve larvalarına karşı çeşitli insektisitler uygulanır. Klorlu hidrokarbonlara dirençli ev sineği larvalarına organik fosfor insek- tisitleri uygulanır. En etkili olan diazinondur.

TIBBİ ÖNEMİ OLAN ARTROPOTLARIN KONTROLÜ

Artropotlar ve yumuşakçalar çok eskidenberi insan sağlığına ve ekonomisine zarar vermişlerdir. Kan emerek, deride iritasyon ve allerjik reaksiyonlar yaparak, zehirleyerek, çeşitli mikroorganizmaların biyolojik veya mekanik vektörlüğünü yapıp hastalıkları bulaştırarak zararlarını oluştururlar. Artropotların kontrol altına alınması ve artropotlarla savaşmak için önce tanınmaları, yaşayış ve üremelerinin ne şekilde olduğunun bilinmesi gerekir. Hangi bölgelerde yayılmış oldukları, yayılmalarını kolaylaştıran şartların ve evrimlerin doğa şartlarına ne dereceye kadar uyabildiği bilinmelidir.

Ayrıca insan ve hayvanlar ile ilişkileri göz önüne alınmalıdır. Savaşın insan çevresine ne gibi zararlı etkiler yapabileceği, insanlara, hayvanlara ve besinlere zararlı olup olmadığı düşünülmelidir. Artropotlarla savaşın emniyetle yapılabilmesi ve etkili olması için ön tedbirler alınmalıdır.Savaşılacak canlı hakkmdaki bilgilerden başka mevsim şartları, yağmur, ısı derecesinin önemi vardır. Savaşta toplumun sosyo-ekonomik düzeni, bilgisi de rol oynar. Halkın yardımı artropotlarla savaşı kolaylaştırır.

KONTROL TİPLERİ

İnsan sağlığına zarar veren artropotlardan korunmak ve bunlarla savaş için çeşitli tedbirler alınır. Taşıdıkları etkenleri bulaştırarak hastalıkların yayılmasına neden olan vektör artropotlarla savaş, bu hastalıkların bulaşmasının önlenmesi ve hastalıkların ortadan kaldırılması amacını taşır.Vektör olan artropotların kontrol altına alınması ve bunlarla savaş için erişkinlerini ve diğer evrim şekillerini yok etmeğe çalışarak üremelerine engel olmak ve bu şekilde sayılarını azaltarak yayılışlarını önlemek, bir bölgeden diğer bölgeye nakline engel olmak, herhangi bir bölgede ortadan kaldırmak (eradikasyon) gibi önlemler uygulanır. Artro- potların nakline engel olmak için, başka ülkeye inmeden uçaklar dezen- feste edilir (artropotlardan temizlenir), gemiler dezenfeste edildikten başka, farelerle savaşılır. Gerektiğinde bitlerin naklini önlemek için bireylerin giysileri, insektisitlerle muamele edilir.Şehir ve köylerde içme suları, lağım ve çöp konularının halledilmesi artropot miktarım çok azaltır.

Bunda halkın eğitiminin ve yardımının büyük rolü vardır. Bol ışık ve havalandırma bazı artropotların ve yumuşakçaların gelişmesi ve barınması için uygun değildir. Fazla sıcak ve soğuk da çoğunun yaşaması için uygun değildir. Vücut bitleri, giysilerin kuru veya nemli ısıya maruz bırakılması ile, madenî eşyada bulunan tahtakuruları, pireler veya diğer artropotlar kaynar su veya alevle öldürülür. Fazla soğuk bazı artropotları öldürür, diğerleri ise belirli yaşam dönemlerinde donma derecesinde yaşayabilirler.İnsana vektörle bulaşan infeksiyonlarda, vektörle savaşın yanında, infeksiyon zincirinin diğer halkalarına karşı da önlemler alınır. Bulaşma kaynağı olan infeksiyonlu insanlar tedavi edilir. Kemoterapi, hastanın infeksiyon hastalığından iyileşmesini sağlaması yanında, hasta kanını emen artropotun infekte olmasını önlemesi bakımından da önem taşır.

Pestisitlerin insanlar ve hayvanlara zararlı, fazla dozlarının öldürücü etkisi vardır. Bunun için dikkatli kullanılmaları gerekir. Pestisitler- den bilhassa insektisitler ve rodentisitler çok kullanılır. Parazitoloji bakımından önemli olan bu maddeleri aşağıdaki şekilde sınıflamak: mümkündür.

SENDE YORUM YAP!

Whatsapp