Vücut Sıcaklığının Ölçülmesi
Vücut Sıcaklığının Ölçülmesi : Vücut sıcaklığı yükselince hemen ateş düşürücü ilaçlarabaşvurmak gerekir.Ateşin yükselmesi çoğunlukla tanı ve tedavisi kolay enfeksiyon hastalıklarının sonucudur. Ama ateş, çok daha ciddi hastalıklara da eşlik edebilir. Bunlar tanı için büyük çabalar gerektirdikleri gibi, modem tıbbın bütün tedavi yöntemlerini de çetin bir sınavdan geçirir. Bazen bütün çabalara karşın ateşin kesin nedeni belirlenemez.
Nedeni bilinmeyen ateşlerin uzun süre izlenmesiyle bu olguların yüzde 40'ının enfeksiyonlara, yaklaşık yüzde 20'sinin anormal hücre yapımı ve çoğalmasıyla seyreden kanser türü kötü huylu hastalıklara, yüzde 15'inin bağdoku hastalıklarına bağlı olduğu, kalan yüzde 25’inde ise ateşin kendiliğinden, tanı koymaya fırsat kalmadan düştüğü saptanmıştır.Bu verilerin de açıkça gösterdiği gibi yüksek ateşle karşılaşıldığında yapılması gereken, ateşi düşürmekten (belirtiyi hedeflemekten) çok temelindeki nedeni belirlemektir. Yalnızca ateşin çok yüksek değerlere ulaşarak aşırı su kaybına, kalp işleyişinin tehlikeye girmesine, havale ve bilinç kaybı gibi beyinle ilgili önemli tehlikelere yol açabileceği durumlarda kesin tanıyı beklemeden belirtilere yönelik tedavi uygulanmalıdır.
Ama bazı özel durumlarda da ateş çok yükselmemiş olsa bile önlem almak gerekir. Sıcaklıkta l°C'lik artışın nabzın dakikada 20 vuruş hızlanmasına yol açacağı göz önünde tutulursa, bu durum özellikle kalp hastalıkları için geçerli- dir. Kalp hastalan hafif bir sıcaklık artışından bile önemli ölçüde etkilenir.Hastanın ya da yakınlannın hekimden ilk istediği şey ateşin düşürülmesidir.Burada gözden kaçan nokta, ilaçla ateşi düşürmenin ateşe yol açan hastalıkta, anlamlı bir düzelme sağlamayacağı, tersine hastalığın gidişini, dolayısıla da hastanın gerçek durumunu gizleyeceğidir.Belirtilere yönelik tedavide ateşin vücutta yol açtığı değişiklikler de göz önünde bulundurulmalıdır. Ateşi yükselirken önce hastada yoğun bir üşüme duygusu olur; çoğalan bakterilerin kana karışmasına denk düşen bu süreçte sarsıcı bir titreme görülür. Ateş sabitleştiğinde hasta sıcaklık ve terleme hisseder. Ateş düşerken terleme daha da artar.
Bu nedenle titreme dönemlerinde hastaya üşüme hissini azaltacak battaniye ya da giysiler vermek, vücut sıcaklığı yükselip ateş bastığında üstündekileri çıkartmak ya da ortamı serinletmek yararlı olacaktır. Ancak özellikle sütço- cukları gibi ısı düzenlemesi yeterli olmayan hastalan böyle sanp sarmalamaktan kaçınılmalıdır, çünkü titremeye karşın vücut sıcaklığı çok yüksektir ve örtünme ısıyı daha da artırarak havaleye neden olabilir. Solunum sistemindeki enfeksiyon hastalıklarında da bazı zararlara yol açabilecek olan aşın soğutmadan kaçınmak gerekir. Ateş çok yükseldiğinde merkez sinir sisteminde yol açabileceği zararları önlemek için hastanın alnına, koltukaltlanna ve kasıklarına soğuk ıslak kompres yapmak yararlı olur. Belirtilere yönelik ilaç tedavisine ise hekim karar vermelidir. Gerektiğinde 3-4 saatte bir verilecek 0,5 gr aspirinden ya da başka ateş düşürücü ilaçlardan yararlanılabilir. Ateşin 41°C'ye yükselmesi ise tam bir tıbbi acil durum oluşturur.
Bu durumda yapılabilecek tek şey hastayı zaman yitirmeden soğuk suya sokmak, ateş 39,5°C'ye düşene değin suda tutmak ve gene 41°C'ye yükselecek olursa işlemi yinelemektir.Hastanın izlenmesinde ateşin doğru ölçülmesi büyük önem taşır, çünkü ateşin gidişi her şeyden önce önemli bir tanı aracıdır. Aynca ateşin gidişine bakarak uygulanan tedavinin işe yarayıp yaramadığı konusunda güvenilir bir bilgielde edilebilir. Bütün bu nedenlerle vücut sıcaklığının yalnızca dikkatle ölçülmesi değil, aynı zamanda hekime ateşin günlük gidişini gösterecek biçimde kaydedilmesi gerekir. Vücut sıcaklığı ağızdan, makattan ve koltukaltı ya da kasık gibi kıvrımlı bir bölgeden ölçülebilir. Makattan ateş ölçümünde kullanılan termometreler ağız yoluyla kullanılanlardan ayrı tutulmalı, makata sokulan termometreyi ağza sokmaktan kaçınılmalıdır.
Ağızdan yapılan ölçümde termometredeki cıvalı bölüm başlangıç konumuna gelene değin düşürüldükten sonra, araç ağza konup 1 dakikadan fazla burada tutulur. Makattan ateş ölçümünde termometrenin ucunu yağlı bir kremle sıvamak ve anal açıklıktan yumuşak bir biçimde yerleştirerek 1 dakika tutmak gerekir. Koltukaltı ya da kasıktan ölçmede ise termometrenin ucunun tümüyle deriye değmesi ve 5 dakika bu durumda tutulması gerekir.