Travmada Tamsal Laparoskopi

Travmada Tamsal Laparoskopi : Acil tamsal laparoskopi fizik muayene bulgulan ve laboratuar tetkikleri sonucunda kesin tanıya yanlamayan vakalarda uygulanabilen bir yöntemdir. Kesinlikle ameliyat edilmesi gereken vakalara veya kesinlikle ameliyat edilmemesi gereken vakalara Tamsal Laparoskopi (TL) yapılmaz. Ancak bir üçüncü grup vardır ki bunlarda hekim kesin karannı veremez veya "look and see (bak ve gör)” ya da "wait and see (bekle ve gör)" şeklinde iki seçenek arasında kalır, işte TL hekime bu durumda yardımcı olan bir yöntemdir.Karın travmalannın değerlendirilmesinde laparoskopinin kullanımı günümüzde sınırlıdır. Fakat yeni ve ilerlemeye açık bir yöntemdir. Root ve arkadaşlarının 1965 yılında künt karın travmalarında Peritoneal Lavajı ortaya atmaları intraabdominal kanamaların tanısı için önemli bir adım olmuştur.

Peritoneal Lavaj pekçok merkezde yaygın bir şekilde ve % 95 lik doğruluk oram ile uygulanmaktadır. Fakat uzun yılların tecrübeleri göstermiştir ki, her hemoperitoneum vakasında laparatomiyi gerektirecek ciddi organ yaralanmaları olmamakta ve gereksiz laparatomi (nonterapö- tik) yapılmaktadır.- Intestinde seroza yırtıklan- Retroperitoneal hematom- Omentumda hematom- Dalakta Grade 1 yaralanma- Karaciğerde Grade I yaralanma gibi durumlarda ameliyatta hastalara tedaviye yönelik cerrahi bir işlem yapılmamaktadır. Bu şekilde Peritoneal Lavajın (+) değerlendirilmesi sonucu Nonterapötik Laparatomi oranı % 20 nin üzerinde bildirilmektedir. CT'de travmalı hastalarda gereksiz laparatomileri, dolayısı ile morbidité ve hastane masraflan- nm azalmasını sağlayamamıştır.

Penetran travmalarda da yaklaşık aynı problemler vardır. Klasik düşünceye göre peritona penetre yaralanmalarda laparatomi yapılmaktadır. Ateşli silah yaralanmaları için bu günümüzde de geçerlidir. Fakat kesicidelici alet yaralanmaları için aynı şeyi söylemek mümkün değildir. Çünkü kesici delici alet yaralanmalarının yaklaşık % 25-30' unda gerçek organ yaralanmasının olmadığı bilinmektedir. Diğer bir deyişle vakaların yaklaşık 1/3-1/4' ünde gereksiz ameliyat yapılmaktadır. İşte acil lapa- roskopi bu tip vakalar için de uygulanabilir. Önce geçici olarak bıçak giriş deliği kapatılır. Periton iç yüzeyinden dikkatlice gözden geçirilir. Peritonda bir delik yok ise organ yaralanmasının olamayacağı zaten aşikardır. Eğer peritonda delik varsa çok dikkatli bir abdominal eksplorasyon yapılır. Eğer organ yaralanması yok ise yine de hastalar 24-48 saat takip edilirler.Ateşli silah yaralanmalarında genel görüş tanısal laparoskopi yapmadan hastaların ameliyata alınması şeklindedir. Fakat bu tip yaralanmalarda da laparoskopi yapanlar vardır. Özellikle giriş ve çıkış delikleri belli olan ateşli silahla meydana gelmiş tanjansiyel kurşun yaralanmalarında, ileri derecede obes hastalarda karın içi organlarda bir yaralanma olup olmadığını anlamak büyük zorluklar arzeder.

Hasta genellikle yumuşak dokudaki yarasına bağlı olarak ağrıdan şikayet eder, bu da karın bulgularının doğru bir şekilde değerlendirilmesini engeller. Hatta bu bulgular ile hastalara sıklıkla gereksiz laparatomiler yapılır. Bu hastaların takibi de problem arzeder. Çünkü düzenli aralıklarla multipl muayeneler ve tetkikler gerekir ki bu, yoğun olan travma merkezleri için önemli bir yüktür.Diğer taraftan önemli bir abdominal organ zedelenmesinin geç teşhis edilmesi de mortalité ve morbiditenin yükselmesine yol açacaktır. İşte özellikle kamın tanjansiyel kurşun yaralanmalarında tanısal laparoskopi faydalı olabilir. Böylece negatif laparatomilerin oram ve buna bağlı ola rak morbidité azalacak, ayrıca önemli miktarda ekonomik tasarruf sağlanmış olacaktır.Travmada Laparoskopinin kullanımı ile ilgili ilk rapor Gazzaniga tarafından 1975 yılında bildirilmiştir. Son yıllarda laparoskopinin Genel Cerrahlar tarafından çok daha sıklıkla kullanılması bu konuya olan ilgiyi de yeniden canlandırmıştır.

SENDE YORUM YAP!

Whatsapp