Tıbbi Bitkilerin Elde Edilmesi
Eski Mısırlılar'ın taş devrinden beri tıbbi amaçlarla bitki yetiştirdikleri bilinmektedir. Bugün bazı bitkiler yabani olarak elde edilmekte (papatya, kekik, ardıç) bazıları ise tarlalarda ekilmek suretiyle yetiştirilmektedir. (tarçın, haş-haş, kına kına).
Tıbbi bitkilerin yetiştirilmesi de di-ğer bitkiler gibi uygun toprak, uygun ortam ve uygun bakım ister. Bazı bitkilerde bu şartlar, etken maddeyi önemli derecede etkileyebilmektedir.
Yani bir bakıma bitkinin istenilen tesirleri göstermesi, yetiştirilme koşullarına bağlıdır. Örneğin yabani olarak toplanmayıp da tarlalarda yetiştirilen yüksük otlarının, daha az etkili olduğu görülmüştür.
Tıbbi bitkilerin değerine etki eden faktörlerden biri de toplamadır. Çünkü bitkilerin içerdiği etkili maddeler, senenin belirli aylarında hatta gün içinde bile miktar olarak değişebilir. Günlük değişime örnek olarak haşhaş alkaloidlerini verebiliriz. Sabah ve akşam içerilen alkaloid miktarı önemli değişimler göstermektedir.
Mevsim değişimine en iyi örnek ise deniz üzümüdür. Sonbahar ve kış mevsimindeki efedrin maddesi miktarı, ilkbahar ve yazdaki miktarın iki mislidir.
Tıbbi bitki materyali elde etmede son aşama, kurutmadır. Amaç, bitkileri bozulmadan uzun süre saklayabilmektir. Kurutma esnasında ağırlık, yarıdan fazla azaldığı için nakil ve depolama işlemleri de kolaylaşır.
Dikkat edileceknokta, kurutmanın, yüksek veya düşük hararette ve havadar bir yerde yapılasıdır. 35-50 C arasında yapılan kutmalarda, etkili madde kaybı artmaktadır.