Romatizmayla Yaşamanın Yolları

Romatizmayla Yaşamanın Yolları :

Diyelim ki romatizmanız var. Üstelik, bilim adamlarının kıkırdağı üretme ya da bağışıklık sistemi hücrelerini denetleme (bunun üstünde çalışıyorlar) gibi bilimsel mucizeleri tam anlamıyla gerçekleştirmesine kadar, bu hastalıktan tamamen kurtulma şansınız da yok.

Yine de romatizma gerçeğinizle ne kadar açık biçimde yüzleşirseniz, sorunların üstesinden gelme ve yaşam kalitenizi etkileme konusunda o kadar büyük bir adım atmış olursunuz.

Esnek olmalısınız ve alışkanlıklarınızı değiştirebilmelisiniz. Bazı uğraşlardan vazgeçmeniz ve bunların yerine başkalarını geçirmeniz gerekebilir. Kimi kişiler tutum ve davranışların bağışıklık sistemini ve vücut işlevlerini etkilediği kanısındadır.

Siz de bu tür konulara kafa yormak isteyebilirsiniz. Sonuç olarak romatizmanızın hayatınızı en alt düzeyde etkilemesini sağlayacak çok çeşitli yöntemlere başvurabilirsiniz.

Eklemlerinize Yardım Elini Uzatın:

Eğer romatoit arteritiniz varsa, çok ağrı verici günlük etkinlikleriniz konusunda duyarlı olun. Uzanma, yakalama ve tutma gibi işlere yardımcı olan çeşitli basit araçlar vardır.

Bunlar yaşamınızı önemli ölçüde kolaylaştırır. İşte, satın alabileceğiniz ve hatta evde kendiniz de yapabileceğiniz yardımcı araçlara ilişkin bazı tavsiyeler:

Daha kalın saplar kullanın. Mutfak bıçaklan gibi günlük yaşamınızda sık başvurduğunuz küçük aletlerin saplarını kavramak özellikle ağrı verici olabilir.

Bunların yenilerini alırken tutması kolay, kalın saplı olmalarına dikkat edin. Satın alacağınız yumuşak plastik borular istediğiniz boyutlarda keserek ya da kestirerek eski eşyaların saplarına geçirebilirsiniz. Daha yüksekte oturun. Koltuğunuza oturup kalkmak gerçek bir sıkıntı kaynağına dönüşebilir. Kolay çözümlerden biri oturma yerinizi sert bir minderle yükseltmektir. Oturma yeriniz ne kadar yakın olursa, kalkarken de o kadar rahat edersiniz.

Gardırobunuzu yenileyin. Arkadan fermuarlı ya da çok düğmeli giysiler almayın. Sevdiğiniz giysilerin düğmelerini "cırcır" (İtalyan fermuan) ya da "çıtçıt"larla değiştirin.

Tatmaklardan yararlanın. Banyo küvetinden kalkmak, hatta duş yapmak bile zorluk yaratabilir. Doğru yerlere konacak tutamaklar kendinizi yukarı çekmeye ya da ayakta sağlam durmanıza büyük katkıda bulunur. Banyonuzu yeniler neyi düşünüyorsanız, düzayak bir duş yeri ya da otururken yıkanabileceğiniz bir set yaptırabilirsiniz. Kaymayı önleyecek bir zeminin hayati önem taşıdığını unutmayın.

Atel Ve Diger Eklem Destekleri:

Ateller, sanldıklar eklemin hareketsiz kalmasını sağlayan kumaş, plastik ya da metalden yapılmış gereçlerdir. Bilek, boyun, parmak, el, sırt-bel, diz ve ayak bileği eklemlerinde kullanılır. iltihaplanmış eklemin hareket etmesini engelleyeme hem ağrıyı azaltır, hem de eklemi yaralanmaya karşı korurlar.

Atel rahatça taşınacak ölçüde hafif, hareket aralığını koruyucu egzersizlerin yapılması için sık sık çıkanla bilecek ölçüde pratik olmalıdır.

Hazır ateller işinizi görebilir ya da özel olarak yapılmış olanlar gerekebilir. Ortopedistin isteği üzerine hazırlanan ısmarlama atel, ekleme uygun biçim verilecek plastikten yapılır ve kullanım kolaylığı için genellikle cırcır bağlarla eklemin çevresine tutturulur.

Atel, eklemi koruma ve dinlendirme yoluyla yarar sağlar; ama çok uzun sürelerle kullanıldığında eklemi zayıflatıp katılaştırabilir. En doğrusu hekiminizin de belirteceği gibi ateli yalnız alevlenme dönemlerinde kullanmanız ve gün içinde birkaç kez çıkarıp hareket aralığını koruyucu egzersizler yapmanızdır.

Baston, kanedyen (dirsek destekli baston), koltuk değneği ya da yürüteç kullanmanız gerekiyorsa, eklemin daha fazla zarar görmesini engellemek için, hekimden ya da fizyoterapistten bu yardımcı gereçlerin doğru kullanım biçimlerini öğrenin.

Örneğin baston ya da kanedyen ağrımayan eklem tarafında taşınmalıdır. Ayakta dururken kanedyenin üst ucu bilek ile üstkol arasında, dirseğin iç yanındaki kıvrım yerine oturmalıdır.

Bazen kendi kendinize yetmeniz, "imaj"ınızdan biraz fedakârlık etmeniz anlamına gelir. Bastonlar, kanedyenler, koltuk değnekleri ve yürüteçler kendi başınıza yürümeniz için iyi birer yardımcıdır.

Bazı kişiler bu yürüme yardımcılarını "yaşlı"bir görünüm yarattığı düşüncesiyle kullanmaktan ısrarla kaçınırlar. Oysa durumunuza çok daha gerçekçi bir bakış açısı getirebilirsiniz:

Taşıdığınız destekler aczinizin değil, azminizin simgeleridir. Ağrınızı azaltan ve ekleminizi koruyan bir bastonu kullanmaktan kaçınmayın.

Ortopedik araç ve gereçleri satan dükkânlarda amaca uygun, rahat bir destek bulabileceğiniz gibi, işe eğlence de karıştırmak için, biraz daha paraya kıyıp gösterişli bir model seçebilirsiniz. Ortopedik araçlar sağlık sigortanızın kapsamına giriyorsa, hekiminizden bunlar reçetenize yazmasını isteyin.

Ateller Nasıl Ve Ne Zaman Kullanılır?:

Ateller iltihabın alevlendiği dönemlerde eklemi sabitlemek için kullanılan desteklerdir. Plastik, kumaş ya da metalden yapılan bu destekler eklemi hareketsiz bırakarak ağrıyı azaltır ve incinmeye karşı korur.

Özel olarak hazırlanması gerekenler, ortopedistin ya da fizyoterapistin isteği doğrultusunda, protez konusunda deneyimli kişiler tarafından yapılır. Ortoplast denen bir madde yumuşayana kadar ısıtıldıktan sonra, rahat edilecek biçimde tutulmuş eklem çevresine sarılarak uygun biçim alması sağlanır. Ardından atel sertleşene kadar soğuk suda tutulur. Bazı modeller takılarak kullanılırken, diğerlerinde cırcır gibi kolay açılıp kapanabilen bağlar kullanılır.

Yanda değişik tipte atel örnekleri görülmektedir. Ateller iltihaplı eklemlerin, özellikle bilek ve parmak eklemlerinin dinlendirilmesinde ve korunmasında önemli ölçüde yararlı olabilir. Ayrıca ciddi eklem hasarında iyileşmeye yardımcı etkileri de vardır.

Ama yanlış ya da uzun süreli kullanım eklemin sertliğini artırır, gücünü azaltır ve esnekliğini sınırlar. Bu nedenle ateller yalnızca ağrılı alevlenme dönemlerinde kullanılmalı ve hatta gün içinde eklemin hareket aralığını koruyucu egzersizleri yapmak üzere birkaç kez çıkarılmalıdır.

Yalnız Değilsiniz:

Romatizma gibi bir hastalıkla boğuşurken depresyona girmek beklenebilecek olasılıklar arasındadır. Artık bahçenizde bütün gün çalışamaz, arkadaşlarınızla uzun yürüyüşlere çıkamaz ve hatta özel gecelerde arkadaşlarınızın öve öve bitiremediği yemeklerinizi yapamaz duruma gelmişsinizdir.

Kullandığınız ilaçların istenmeyen etkileriyle sıkıntıya düşebilirsiniz. Gerçekten de hem ruhsal hem bedensel durumunuz kendinizi kötü hissetmenize yetecek kadar değişmiş olabilir.

Bütün bu gelişmeler üstünüze karabasan gibi çökmüşse, yalnız olmadığınızı bilmelisiniz. İçinde bulunduğunuz durumun hiç de yabancısı olmayan sağlık görevlileri ve çevrenizde aynı dertleri paylaşan çok sayıda kişi bulacaksınız.

Bütün bu kişilerin öğütleri ve kılavuzluğu size büyük destek olacaktır.

Özel sorunlarınızı paylaşmaktan rahatsızlık duyabilirsiniz; ama şimdi nafile gurur gösterilerinin değil, yardım ve destek almanın zamanıdır.

İşte, yapabileceklerinize ilişkin bazı tavsiyeler:

Bilek ateli, dirsek ateli, halka atel, el ateli.

• Hekiminizle konuşun. Hekiminiz anlayışlı bir dinleyici olmakla kalmaz, gerekli uzmanlara görünmeniz için yol gösterici olabilir, depresyon ilaçlan verebilir (3. Bölüm'de anlatıldığı şekilde) ya da size yardımcı olacak yazılı kaynaklar önerebilir.

• Gerektiğinde bir psikiyatrisele bağlantı kurun (bak. 3. Bölüm, "Depresyonla Mücadele".). Bu tür bir danışmanlık hizmeti almadıysanız, ne kadar yararlı olabileceğini göreceksiniz.

•Tabanlık romatizmalı arkadaşlarınızla birlikte haftada bir "romatizmalılar günü" düzenleyin.

Toplantılarınızda kek tariflerinin ötesinde hastalığınızı ilgilendiren konulara yönelik bilgi alışverişinde bulunun. Unutmayın, neşeli geçireceğiniz saatler moralinizi düzeltecektir. Komedi filmleri seyredin, topluca eğlenceli oyunlara gidin.

• Evinizde internet bağlantısı varsa, aynı sorunlar paylaşanlarla iletişim kurabileceğiniz uçsuz bucaksız bir sanal dünyaya açılabilirsiniz.

Doğru Ayakkabılar Ve Tabanlıklar Kullanın:

Ayağınızda romatoit arterit varsa, ayağınıza uygun ayakkabı giymeniz, ayak ve bileklerinizi korumanız büyük önem kazanır. Ayakkabılar hafif ve domuz derisi ya da keten gibi iyi havalanan bir malzemeden yapılmış olmalı, darbeleri iyi emmeli ve fordu sert olmalıdır. Ökçe yüksekliği 2-2,5 santimetreyi aşmamalıdır.

Ayakkabı içine konan tabanlıklar hem ayağı destekler, hem de ayakkabıyı ayağa daha uygun bir hale getirir. Ortopedik malzemelerin yapımı konusunda deneyimli kişilerce hazırlanmış ısmarlama tabanlıklar kullanmak en iyi yoldur.

Bu tabanlıklar ilişkide olduğunuz ortopediste ya da fizyoterapiste göstererek onaylamalısınız. Tabanlık, ayakta belirli bir noktada yoğunlaşan vücut ağırlığını geniş bir alana yayma işlevi görür.

Ayağınızın biçimi romatizmaya bağlı olarak değişmişse, özel olarak yapılmış ayakkabılar giymeniz gerekebilir. Hekiminiz sizi bu tür ayakkabı yapımında uzmanlaşmış kişilere gönderebilir.

Sorunlardan kaçınmak için ayaklarınızı temiz tutun, ayak tırnaklarınızı kavisli değil düz biçimde kesin. Ayağınızda su toplanmasına ve nasırlara dikkat edin. Gerektiğinde hemen tedaviye başlayın. Eczanelerde kolayca bulabileceğiniz steril yarabandı kullanın ve sıyrıkların üstüne antibiyotikli pomat sürün.

Nasırlan önce 15 dakika kadar ıslatarak yumuşatın, sonra törpüyle fazla bastırmadan törpüleyin. (Şeker hastasıysanız ayak sorunlarınızı asla kendi başınıza tedavi etmeye kalkışmayın.)

SENDE YORUM YAP!

Whatsapp