Paraplejiler Nelerdir?

Paraplejiler Nelerdir? : Omurilik anatomi ve fizyolojisinden sonra bu organın hastalığında en sık rastlanan tablo olan paraplej ilerden burada kısaca söz açmak uygun görülmüştür.Parapleji, klinik nörolojide iki bacağın birden felcine verilen ad- dır. Hafif sekline paraparezi denir.Paraplejiler sinir sisteminin muhtelif seviyelerinin hastalıklarında görülebilir. Piramidal sistemin anatomisinden bahsederken ayakve bacaklarla ilgili motor alanların presentral girusun üst kısmında bulunduğu söylenmişti

İşte bu bölgeyi her iki hemisferde karşılıklı olarak hastalandıran vetirelerde (vertex hizasına isabet eden kafa travmaları, falx cerebri meningiomaları, sinüs longitudi- .nalis superior trombozu) parapleji görülebilir. Bacak sinirlerini tutan polinevritlerde ya da alt ekstremiteîerden başlayan miyopatL tiplerinde de hastanın bacaklarında kuvvetsizlikten şikâyet edeceğini unutmamalıdır.

Histerik konversiyonlarda görülebilen paraplej ilerde emosyonel bir şokun bulunuşu, hiçbir refleks kusurunun ortaya çık- mayışı ve anatomik bir esasa uymayan his kusurları ayırıcı teşhise yarar.Klinikte rastlanan parapleji veya paraparezilerin en başta gelen nedeni ise medulla hastalıklarıdır. Hemen ekleyelim ki bir medulla lezyonunun parapleji yapması için âfetin intumescentia cervicalis’in altında oturması gerektir, intumescentia yada üst servikal bölgedeki vetirelerde kollar da işe karışacağından tablo kuvadripleji tarzındadır.

Medullada akut olarak fizyolojik yada anatomik kesiye sebep olan hallerde (kesici ve ateşli silahlarla yaralanma, vertebra kırıkları, medulla kanamaları, akut miyetliler) ortaya çıkan parapleji flask- dır. Medullada seyreden piramidal ve sensitif yolların lezyonuna bağlı olarak lezyon seviyesinin altında hissî-harekî bir felç vardır. Ayrıca üst merkezlerin etkisinden kurtulmuş olan m. spinalis otomatizmini kazanmcaya kadar âfetin altında kalan bütün segmanter faaliyet ortadan kalkar.

Kaslar hipotoniktir, deri ve veter-kemik refleksleri alınamaz. Böyle bir flask paraplej iyi II. nöron tipi bir hadiseden ayırmada belirli bir medulla segmentine kadar çıkan his kusurunun yanısıra pozitif bir Babinski delilinin önemi büyüktür. Ayrıca idrar ve gaita re tansiyonu görülür. Ereksiyon ve ejakülasyon imkânsızdır. Süratle eskarlar açılabilir. Bu safha nörofizyolojik bakımdan spinal şoka uyar.

Deneysel olarak m. spinalisi kesilen vertebralılarda da görülen spinal şok, hayvanın gelişme hiyerarşisindeki yeri nekadar yüksekse okadar uzun sürer (Kurbağada birkaç dakika, maymunda birkaç gün). İnsanlarda bu süre 2-6 hafta kadardır. Eskar ve idrar yolları infeksiyonu varsa daha da uzayabilir.Flask olarak başlayan bir medulla paraplej isi medullanın oto- matizmasım kazanması sonucu spastik bir parapleji şekline dönebilir. Yahut da yavaş yavaş yerleşen bir medulla paraplejisi (medulla basıları, dejeneratif hastalıklar) flask safhadan geçmeden, yani spinalşok görülmeden doğrudan doğruya spastik parapleji halinde ortaya çıkar. Felçli ekstremitelerde tonüs artışının fleksor yada ekstansor oluşuna göre bunun iki şekli vardır:

Ekstansiyon ve fleksiyon tipi

Ekstansiyon tipi paraplej ilerde medullanın yukarı merkezlerle ilişiği tamamen kesilmemişim. Bacaklarda ekstansör postürü kamçılayan beyin sapı yapılarından impuls reticulo-spinal yollarla medulla- ya inmektedir. Bu bakımdan tonüs artışı ekstansör tiptedir. Medulla otomatizması tamamen yerleşmemiş olduğundan fleksor toplanma refleksi, mesane ve rektum otomatizması belirgin değildir. Veter-ke- ^¿«ıik refleksleri artmıştır. Patolojik relfeksler görülür. Klinikte rastladığımız medulla hastalıklarına bağİı paraparezilerin büyük kısmı bu gruba girer.fleksiyon tipi parapleji ise medulla spinalisin üst merkezlerle bağlantısını anatomik veya fizyolojik olarak kesen naiierde ğörUlllr.

Ağır bir medulla lezyonunun ifadesidir. Lezyonun altında tesbit, edl- len nöral aktivite başlıca medüller otomatizmden ibarettir. Bacaklarda istemli hareketler kaybolmuştur. His kusuru aşikârdır. Hasta yatakta bacakları karnına toplamış olarak yatar. Fleksor grupu kaslarda şiddetli bir spastisite dikkati çeker. Böyle bir hastada lezyonun altında şu refleks faaliyetleri tesbit edilebilir:

1 — Fleksor toplanma refleksi (Fransız yazarlarının savunma refleksi) : Taban derisinin çizilmesi ya da çimdiklenmesi başparmağın ekstansiyonu (Babinski delili), ayağın dorsifleksiyonu, diz ve kalça oynağının gövdeye doğru kademeli bir fleksiyonuna yol açar. Vakaların bir kısmında bu cevabın refleksojen alanı taban derisine inhisar etmeyip bacak ve hatta gövdeye kadar yayılabilir.

2— Mesane ve rektum belirli bir hacme kadar dolunca şahsın haberi olmadan otomatik olarak boşalır.

3— Hastada seksüel bir yetersizlik olmakla beraber tamamen refleks olarak ereksiyon ve ejakülasyon görülebilir.

4 — Kitle refleksi (Mass refleks) : Bazı fleksor paraplej ilerde özellikle sakral dermatomlarm çimdiklenmesinde yukarıda sayılan bütün refleks faaliyetin beraberce ortaya çıktığı ve buna medulla lezyonunun altında kalan bölgede terleme ve vazomotor reaksiyonların eşlik ettiği görülebilir.

5 — Veter-kemik refleksleri artmakla beraber spastisite sebebiy- le alınmaları güçleşebilin Patolojik refleksler müsbettir. Karın cildi refleksi kaybolur.

SENDE YORUM YAP!

Whatsapp