Normal Globin Kimyası

Normal Globin Kimyası :

Hemoglobin molekülünün globin kısmı a, 13, y ve 8 globin zincirlerinin kombinasyonlarına, her bir zincirin aminoasit dizilimine ve katlanmış molekülün 3 boyutlu yapısına göre adlandırılır. Bölüm 6' da tartışıldığı üzere globin zincirlerinin üretiminde bozulmayla sonuçlanan genetik defektler yukarıda belirtilen globin zincirlerinin kombinasyonlarında tipik değişikliklere ve hipokrom mikrositer anemiye yol açarlar. Buna karşılık, a ya da J3-globin zincirlerindeki aminoasit değişiklikleri hemoglobinin moleküler yapısını ve fonksiyonlarını bozabilirler.

Normal hemoglobin her biri 141 aminoasitten olu-şan 2 a- ve her biri 146 aminoasitten oluşan 2 J3-globin zincirinin bir araya gelmesi ile oluşur. Bu dört poIipeptid zinciri hidrofobik ceplerde 4 heme molekülü bulunduran helikal bir yapı oluştururlar. İki J3-globin zinciri arasındaki santral kavite 2,3 difosfogliserat'ı (2,3-DPG) bulundurur. Bu karışık yapı hemoglobin işlevleri için gereklidir.

Tek bir aminoasit değişimi bile helikal yapısını bozarak hemoglobinin anstabil olmasına yol açabilir. En sık klinik örnek orak hücreli anemi (hemoglobin SßS) hastalığıdır. ß globin geninde 6. Aminoaside denk gelen pozisyonda glutamik asidin valin ile değişmesi hemoglobinin çözünebilirlik özelliğinde dramatik değişikliklere yol açar. Deoksijene olan hemoglobin S polimerize olarak sarmal, ip benzeri fiberler oluştur. Eritrositin şekli bozulur ve karakteristik orak görünümünü alır. Diğer yerlerdeki aminoasitlerin değişmesi molekülün "solunum" hareketini bozabilir. Hemoglobinin oksijen afinitesi azalabilir ya da artabilir.

Günümüzde 400'00 üstünde hemoglohin varyantı tanımlanmıştır. Bunların yaklaşık yarısı klinik bozukluk yapmaz. Geriye kalanların çoğu yapısal defektler olup ya oksijen afinitesini değiştirirler ya da molekülün stabilitesini bozarlar. Stabilitesi bozulan hemoglobinler sıklıkla hafif bir hemolitik anemiye yol açarlar. Oksijen afinitesinin bozulması ya anemi ya da polistemi ile sonuçlanabilir. Sadece az sayıda aminoasit değişiklikleri morfolojik olarak tanınabilen özel yapısal değişikliklere yol açabilirler: Bunlardan klinik açıdan en önemli olanları Hemoglobin S ve c' dır.

SENDE YORUM YAP!

Whatsapp