Karın Zarında Görülen Başlıca Hastalıklar

Karın Zarında Görülen Başlıca Hastalıklar : Karın zarına özgü hastalıklar iltihaplanmaya ya da tümöre bağlı olarak gelişir. Kann zannın sıvı salgılayan hücrelerinden kaynaklanan ve kann zan mezotel- yumu denen tümör başta olmak üzere, doğrudan karın zarındaki dokulardan kaynaklanan tümörler oldukça seyrek görülür. Başka yerlerden kaynaklanan tümörlerin karın zanna sıçramasına ise daha sık rastlanır. Bu durumda kann zan kar- sinomundan söz edilir ve kann boşluğunda sürekli olarak kanlı bir sıvı birikimi vardır. Kann zannda en sık görülen hastalık, bu zann iltihabıdır (peritonit). Karın zan iltihaplan akut ve kronik olmak üzere ikiye aynlabilir:

Akut kann zan iltihabı hızlı gelişir, acil ve ciddi belirtiler gösterir. Kronik kann zan iltihabının gelişimi ise daha yavaştır. Akut kann zan iltihabı ağır bir hastalıktır ve zamanında tanı konamazsa ölümle sonuçlanır. Akut kann zan iltihabında, iltihaplanmanın yaygın mı yoksa sınırlı mı olduğunu belirlemek çok önemlidir. Sınırlı kann zan iltihabı, kann zannın belirli bir bölümünün iltihaplanmasıdır. Yaygın karın zan iltihabında ise bu durum kann zannın tamamında görülür; bu nedenle hastalık ileri derecede ağır gidişlidir ve acil tedavi gerektirir. Olguların büyük bölümünde kann zan iltihabının nedeni, herhangi bir yolla kann zan boşluğuna ulaşan mikropla- nn bu zarda enfeksiyona yol açmasıdır. Kann zanna yerleşen bir yabancı madde de iltihabın gelişmesine neden olabilir.

Örneğin, karaciğer ve dalak yırtılması, dış gebelik gibi herhangi bir nedenle kann zan boşluğunda toplanan kan iltihaba yol açabilir. Bu olgularda kann zan iltihabından çok, kann zannın tahrişi ya da tepkisi söz konusudur. Klasik anlamda kann zan iltihabı mikroplann neden olduğu bir iltihaplanmadır. Bunun başlıca nedenleri arasında, bir yaranın varlığı, kann boşluğundaki bir organın iltihabı ve olağan koşullarda iç yüzeyinde mikrop bulunduran bir iç organının delinmesi yer alır.

• Bir yaranın varlığı - Olağan koşullarda aseptik, yani bütünüyle mikropsuz olan karın zarına mikroplar nasıl ulaşır? Mikroplar kann zanna bir darbe sonucunda karın duvannda oluşan bir yaradan girebilir. Bu olasılık göz önüne alınarak, kann duvanndaki bütün yaralara kuşkuyla bakılmalıdır. Bu durum, özellikle çocuklarda, karın ön duvarının ince olması ve esnek dokulardan oluşması nedeniyle daha da önem kazanır. Yaranın, yanlış bir yaklaşımla yalnızca deride geliştiği sanılabilir. Oysa yara kann zanyla bağlantılı olabilir. Bu nedenle bir yaranın kann duvannı aşmadığından ve karın boşluğuna yayılma- dığından emin olmak gerekir. Karın duvannın delinmesine yol açan yaralara bağlı olarak gelişen kann zan iltihabı, bağırsağın bir bölümünün delinmesi nedeniyle ortaya çıkar. Böy- lece, fazlaca mikrop taşıyan bağırsak içeriği kann boşluğuna geçer ve ağır bir mikropik kann zan iltihabına neden olur. Bazı olgularda, bağırsak delinmese de, kann duvannın delinmesine yol açan cismin dış ortamdan taşıdığı mikroplar kann zan iltihabına yol açar.

• Karındaki bir iç organın iltihabı - Kann zan iltihabı, akut apandisit ya da akut safrakesesi iltihabında (akut kole- sistit) görüldüğü gibi, iltihaplı, ancak delinmemiş bir iç organın enfeksiyonunun yayılmasından kaynaklanabilir. Önce organın mukozasında başlayan iltihaplanma, buradan organın kas tabakasına ve daha sonra da bu organın dış yüzeyini saran kann zanna yayılır. Bu duruma başlangıç evresinde müdahale edilmezse iltihap kann zanna yerleşir. Ama bu yolla ortaya çıkan kann zan iltihabı görece yavaş geliştiği için, genellikle sınırlı bir iltihaplanma görülür.

• Olağan koşullarda iç yüzeyinde mikrop bulunduran bir iç organın delinmesi - Zamanında hızlı ve uygun bir tedavi uygulanmaması durumunda hastayı kısa zamanda ölüme götüren ağır karın zan iltihaplan, ileri derecede mikropik içerikli bir iç organın delinerek kann boşluğuna açılmasına bağlı olarak gelişir. En sık görülen olgu, yaygın biçimde iltihaplanmış ve çürümüş apandisin delinmesidir. Bu durumda apandiste biriken irin ve körbağırsağın içeriği kann boşluğuna boşalarak ağır bir kann zan iltihabına yol açar. Öbür nedenler şunlardır: Mide ülserinin delinmesi, bağırsak tifosuna bağlı olan ülserlerden birinin delinmesi, tümörden kaynaklanan bağırsak darlığından ötürü delinme, bağırsağın bir parçasının karın zan kıvrımlan içine girerek (invajinasyon) asılmasına bağlı olarak ya da bağırsak dönmesi (volvulus) nedeniyle bir bağırsak halkasının boğulması sonucunda bağırsağın delinmesi.

Safrakesesi iltihabı da safrakesesi- nin yırtılmasıyla birikmiş olan irinin kann boşluğuna akması sonucunda kann zan iltihabına neden olabilir. Mikroplar kann zanna ulaştıklann- da bir dizi tepkiye neden olurlar. Kılcal damarlar genişler. Sızıntı sonucunda önce berrak, sonra irinli ve hatta kokuşmuş bir sıvı oluşur. Kann zannın iltihabı sınırlaması savunma gücüne bağlıdır. Savunma gücü yüksekse çevresel lifsi yapışıklıklar oluşmasıyla enfeksiyonun tüm kann zanna yayılması engellenir. Kann zannın savunma gücü zayıfsa ya da mikroplar fazla saldırgansa, iltihap tüm kann zanna yayılır; bu durumda çok ağır ve çok tehlikeli bir hastalık olan akut yaygın kann zan iltihabı ortaya çıkar.

SENDE YORUM YAP!

Whatsapp