Kan Uyuşmazlığı

Kan Uyuşmazlığı

Anne ile fetüs arasındaki kan grubu uyuşmazlığı neticesinde ortaya çıkan bir hastalıktır. Hastalığın iyi anlaşılabilmesi için kan grupları hakkında bilgi verelim.

Kan Grupları ve Rh Faktörü

Kan nakli denemelerinde, bazıları başarılı olmakla birlikte, çoğu ölümle neticelenmekte idi. Bunun sebebi, kan grupları keşfedilinceye kadar bilinemedi. Hangi ırktan olursa olsun, bütün insanların kanları dört grup altında toplanmaktadır. Bunlar: A, B, AB, O gruplarıdır. Bu harfler, alyuvarlarda bulunan özel bir protein maddesini sembolize ederler. A grubundakilerin kanında "A cinsi protein", B grubundakilerin kanında "B cinsi protein", AB grubundakilerin kanında her iki protein maddesi vardır. Bazı insanların kanında bu protein maddelerine hiç rastlanmaz. Onların kan grubu da O (sıfır) kabul edilir. Bu protein maddelerine tıp dilinde "antijen" adı verilmektedir.

Her hastaya ancak kendi grubundan olan insanların kanı verilebilir. Bununla beraber O grubu kan taşıyan insanlar', alyuvarlarında hiç antijen bulunmadığı için, her gruptaki hastaya kan verebilirler.

Yanlış Kan Verilirse Ne Olur?

Bir hastaya, değişik gruptaki bir insanın kanı verildiği zaman yabancı kanın alyuvarlarındaki antijenler, hastanın kanındaki akyuvarlar üzerinde bulanan antikorlarla bağlanarak alyuvarların zarının yapısını bozar. Bu olay hücrenin (yani alyuvarların) parçalanmasına sebep olur. Hemoliz sonucu dokulara oksijen taşınamaz. Hasta oksijensizlik ve şoktan ölür.

Alyuvarların yüzeyinde bulunan antijenlerden başka, kan içersinde "antikor" adını verdiğimiz protein tabiatında maddeler de vardır. Kan naklinde bu antikorların varlığı da hesaba katılmaktadır. Kan grupları uyuşsa bile hastanın kanından alınan serumla, nakledilecek kanın alyuvarları laboratuarda karıştırılır. Uyup uymadıkları kontrol edilir. Ancak uyduğundan emin olduktan sonra kan nakli yapılır.

Araştırmalar, kan nakli sırasında kan gruplarının dışında "Rh faktörü" adı verilen başka bir maddenin de önemli rol oynadığını ortaya koymuştur. Aynı madde "Rhesus Maymunu"nda da bulunduğu için buna "Rh Faktörü" adı verilmiştir. Tıp alimleri, Rhesus maymununun alyuvarlarını antijen olarak kullanıp tavşan serumu ile karıştırdıkları zaman bir antikor maddenin teşekkül ettiğini görmüşlerdir.

İnsanların % 5 inde Rh maddesi bulunmaz. Yani Rh rektörü yönünden negatiftirler. Rh pozitif kanı olan bir insandan, Rh negatif kanı olan bir hastaya kan nakli yapıldığı zaman ilk seterinde bir arıza görülmez. Ancak ikinci defa aynı kandan verilecek olursa yukarıda izah ettiğimiz "alyuvar parçalanması" bulur.

SENDE YORUM YAP!

Whatsapp