İshal Yapıcı Yiyecekler

İshal Yapıcı Yiyecekler :

İshal Yapan Yİyecekler, Yaz aylarında ishallerin fazla görülmesinin nedenlerinin başında yiyecekler geliyor. Sıcağa çok dayanıklı olmayan yiyecekler daha kolay bozuluyor. Anadolu Sağlık Merkezi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Elif Hakko, dünyada kalp hastalıklarından sonra en fazla ishalin ölüme neden olduğuna işaret ediyor.

Özellikle gelişmemiş ülkelerde olmak üzere, Asya ve Afrika`da her yıl ishal nedeniyle 6 milyona yakın çocuk hayatını kaybediyor ki bu da dakikada 7 çocuğa denk geliyor. Dr. Hakko, ülkemizde de insanların bilinçlenmiş olmalarının ishale bağlı ölüm oranlarının düşmesinde etkin olduğunu ancak özellikle gelişmemiş bölgelerinde tablonun gelişmemiş ülkelerdekine benzediğini söylüyor.

İshalden ölümlerin nedenine bakıldığında ise, kaybedilen su ile birlikte, sodyum ve potasyumun yerine konulmaması dikkat çekiyor. Özellikle çocuklar, kaybedilen sıvıyı kendi başlarına yerine koyamadıklarından, anne ve babaları bu durumu fark edinceye kadar kayıp artıyor. İshalde ilk müdahalenin 24 saat içinde yapılması gerektiğinin altını çizen Dr. Hakko, özellikle çocuklarda ve yaşlılarda bu sürenin çok daha kısa olduğunu ve bu süre zarfında evde müdahalenin bile kurtarıcı olabileceğine değiniyor.

SIVI KAYBINDA ACİL MÜDAHALE ŞART

İshallerin ölüme kadar gidebilen sonuçlar doğurabileceğinin ebeveynlere öğretilmesi gerektiğine işaret eden Anadolu Sağlık Merkezi Suadiye Kliniği Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Ayşe Sokullu, çocuklarda akut sıvı kayıplarında son derece dikkatli olunması gerektiğini hatırlatıyor. Dr. Sokullu, bunun nedeniyle ilgili şu bilgileri aktarıyor;

"Çocuk ne kadar küçük olursa, vücudun sıvı oranı o kadar yüksektir. Bu nedenle yetişkinlerde yaşanan yüzde 10`luk sıvı kaybı genel durum üzerinde çok etki yaratmasa da, çocuğun aynı oranda sıvı kaybında ciddi bir sıvı kaybından söz ediliyor demektir. O yüzden sıvı kaybı çocukları önce halsizleştiriyor, sonra hareketsizleştiriyor ve bilinç kaybına kadar gidebilen durumlar olabiliyor. Sonuç olarak şok ve koma haliyle hayatlarını kaybedilebiliyorlar. Geç getirilen çocuklarda sıvı kaybı yerine konmasına karşın kaybedilen elektrolitler nedeniyle bazı bozukluklar kalabiliyor."

ORTAK ALANLAR VE EL TEMİZLİĞİ

İshallerin bulaşıcı olduğunun altını önemle çizen Dr. Ayşe Sokullu, özellikle ortak yaşam alanlarında ve tuvaletlerde el temizliği ve hijyen kurallarında hassas olmak gerektiğini vurguluyor. Yazın özellikle ortak yaşam alanlarının kullanımlarının artması, havuzlar, buralardaki tuvaletlerin kullanımı, açıkta satılan yiyeceklerin tüketilmesi gibi etkenlerin hepsi mikrobik durumun yayılmasını kolaylaştırıcı etkenler olarak sıralanıyor. Yazın çok tüketilen bir besin maddesi olan dondurmanın tüketiminde de dikkat edilmesi gereken bazı noktalar olduğunu söyleyen Dr. Sokullu, bu unsurları şöyle sıralıyor;
"Öncelikle açıkta satılan dondurmaları mümkün olduğunca tüketmemekte fayda var. Kapalı olarak satılan dondurmaların da bulunduğu dolapların sürekli çalışır konumda olması gerekiyor. Süt ürünleri sıcak havada kolayca bozulabildiğinden, bir dondurmanın eriyip sonradan dondurulmuş gibi bir görüntüsü varsa tüketmemek gerekiyor."

TEDAVİYE YAKLAŞIM

Özellikle bazı bakteriyel nedenli ishallerde antibiyotik tedavisi de gerekebiliyor. Ancak ishallerin çok küçük bir kısmında antibiyotik tedavisi zorunlu. Dr. Elif Hakko, antibiyotik kullanımını tercih etmediklerini belirterek bunun nedenlerine ilişkin şöyle konuşuyor:

"İshal tedavisi seçimi nedene yönelik yapılıyor. Hastanın hikayesinden son dönemde ne yediğine bakıyoruz. Sorun oluşturacak besinleri yiyip yemediği sorgulanıyor. Çoğu kez kaybedilen sıvının alımıyla kendiliğinden geçebiliyor. Ancak 4- 5 gündür devam eden ve ateşle seyreden ishallerde dışkı incelemesinden sonra uygun tedavi yapılıyor. Tedaviyi zorlaştıracak en önemli unsur ise, hastanın bulantısının olması. Kusuyorsa damardan tedavi uygulanıyor. Sıvı alımı ishal kesilene kadar devam eder, antibiyotik tedavisi ise 3 günde tamamlanır. Biz antibiyotiği oldukça az vermeye çalışıyoruz. Çünkü ishallerde antibiyotiklerin yan etkileri de çok fazla. Dirençli patojenleri ortaya çıkabiliyor, taşıyıcılığı artırabiliyor. Özellikle kanlı ishallerde, ishal ateşle devam ediyor ve sıvı alımına rağmen iyileşme gözlenmiyorsa tercih ediyoruz. Bir de parazitlerin neden olduğu ishallerde de ilaç tedavisini tercih ediyoruz. Burada da hasta kendi kendine iyileşmeyeceği için mutlaka tedavi gerekiyor."

SENDE YORUM YAP!

Whatsapp