Hormonal Saç Dökülmesi

Hormonal Saç Dökülmesi :

Hormonlar, vücudumuzun iç salgı bezlerinde oluşan biyokimyasal maddelerdir. İlgili bezler tarafından salgılanan hormonlar kan dolaşımı yoluyla tüm vücudumuzu dolaşır. Bu kimyasal maddeler çok güçlüdür çok az bir miktarı bile vücutta çok etkilidir. En önemli erkek seks hormonu testesterondur.

Testesteron ve erkeklik ile ilgili diğer hormonlar sadece testislerde üretilir, bu yüzden, testisler gelişip büyüyene kadar erkeklik hormon seviyesi yetişkin hormon seviyesine ulaşamaz. Bu hormonlar ergenlikte oluşan değişimlerin de nedenleridir: Örneğin ses tonundaki değişim, sakalların ve bıyıkların büyümesi, kaslarda gelişmeler, temel vücut şeklinin değişmesi gibi.

Bu hormonlar aynı zamanda genetik olarak yatkınlığı olan insanlarda saç dökülmesinin oluşmasına da sebep olabilir. Androjen; testesteron ve onunla bağlantılı DHT hormonu bazı saç foliküllerin azalmasına ve ölmesine neden olur.

Testislere ek olarak böbrek üstü bezleri her iki cinsiyette androjen denilen erkeklik hormonu üretir. Ayrıca kadınlarda yumurtalıklar saç köklerini etkileyen hormonların kaynağı olabilir. Diğer hormonal hastalıklarda da saç dökülmesi gerçekleşebilir. Hormonal bozukluk giderildiğinde saç dökülmesi genellikle geri dönüşümlüdür.

Örneğin;
Hipotroidi;
Saç dökülmesi ile ilişkisi kesin kanıtlanmış olan hipotiroidizmde, diffüz saç kaybı veya vücut kıllarında kayıp diğer belirtiler olmaksızın tek semptom olabilir. Tiroid hormonu eksikliğinde, anagen/telogen oranının azalması saç kaybından sorumlu tutulmaktadır.

Hipertroidi: Saç kaybı ile hipertroidi arasındaki ilişki tam olarak bilinmemektedir. Ancak yapılan bazı çalışmalarda hipotiroidi de olduğu gibi anagen fazda azalma, telogen fazda artış saptanmıştır.

Hipoparatroidizm: Saçlar kalın, seyrek ve kurudur. Basit bir travma ile saçlar çok kolay dökülür.

Diabetes Mellitus: Kontrolsüz diabet telogen effluvium tipinde diffüz saç dökülmesine yol açabilir.

Gebelik: Gebeliğin ikinci ve üçüncü trimestrında anagen saçların oranında artış olduğu, doğumdan sonra ise anagen saçların azalıp telogen saçların arttığı saptanmıştır.

Androgenetik (kalıtımsal) saç dökülmesini direkt olarak etkileyen hormon aslında testesterondan çok dihidrotestestesteron (DHT) dur. DHT, 5-alfa redüktaz enzimi ile testesterondan oluşur. DHT saç foliküllerindeki hücreler üzerindeki özel alıcılar (reseptörler) bölgesine tutunarak alopesi ile bağlantılı önemli değişikliklere sebep olur. Erkeklerde 5-alfa redüktaz işlevi saç dökülmesi olan alanda daha fazladır. Bu durum erkeklerin yaşadığı genetik saç dökülmesinin sebebini açıklamaktadır. (Finasteride bu enzimi bloke ederek etki gösterir).

DHT hormonu ayrıca anagen (büyüme) döngüsünün uzunluğunu azaltır ve telogen (dinlenme) safhasını artırır, böylece her yeni döngüde saçlar gitgide azalır. İlginç olarak testesteron koltuk altı ve genital kılları etkilerken, DHT sakal, kol, bacak ve gövde kılları ile kalıtımsal saç dökülmesi, yaşlılarda görülen burun ve kulak kıllarının oluşumundan sorumludur. Androjen saçlarımızın uzamasından değil dökülmesinden sorumludur. Testesteron saç kaybına giden bir dizi kimyasal mekanizmayı tetikler.

DHT‘nin sebep olduğu reaksiyonlara bakacak olursak, BMP4 isimli bir sinyale ve sonuç olarak DKK-1 adı verilen bir genin artışına neden olmaktadır. BMP-4, folikülün büyümesi sırasında antagonisti olan Noggin adlı faktör ile uyum içinde çalışır. Categen faza geçerken BMP4‘ün artışı ve nogginin azalması söz konusuyken, anagen ve telogen fazda noggin artma eğilimine girer. DKK-1 geni, saç folikülü içindeki WNT sinyali ile artışa geçen ve saç büyümesine katkısı olan ß-catenin adlı proteinin baskılanmasına da neden olmaktadır. BMP4 ve dolayısı ile DKK-1 geninin artmış olması saç büyümesi üzerinde aşağıdaki temel bozukluklara neden olur.

SENDE YORUM YAP!

Whatsapp