Heterophyes Heterophyes Nedir?

Heterophyes Heterophyes Nedir? : Eş adlar : Distoma heterophyes, Heterophyes aegyptia, Heterophyesnocens.Heterophyes heterophyes, Uzak Doğuda ve Yakın Doğuda, özellikle Nil vadisinde çok defa köpek, bazen kedi gibi hayvanların, bazen de insanın ince barsağında yerleşen bir helminttir.

Morfoloji ve evrim

Heterophyes heterophyes çok küçük olması ile benzer trematodlar- dan ayrılır. Boyu en fazla 2 mm, eni ortalama 0,5 mm kadardır. Alt kısmı daha geniştir, bir armuda benzer, vücut yüzeyi dikenlerle örtülüdür.

Ağız çekmeni karın çekmeninden küçüktür. Diğer benzer helmintlerden farklı olarak karın çekmeninin yanında genital deliği çeviren bir geni- tal çekmeni de mevcuttur. Farinks ve özofagusdan sonra ikiye ayrılan barsaklar vücudun yanlarında yer alırlar. Oval şekildeki iki testis vücudun en arka kısmında yan yana yerleşmişlerdir.

Bunların önünde, ortada yuvarlak olan yumurtalık bulunur. Uterus, kıvrımları bulunan uzun bir boru şeklindedir. Yumurtası Opisthorchis felineus, Clonorchis sinensis ve Metagoni- mus yokogawai yumurtalarına benzerse de tam oval şekilde oluşuyla ayrılır. Boyu eninin iki katı kadardır (30 x 15). Kaim kabuklu olan yumurtanın kapağı pek belirli olmayabilir.

Yumurtlandıktan birkaç gün sonra içinde mirasidyum oluşur. Barsakta yaşıyan helmintin dışkı ile çıkarıldığı sırada içinde mirasidyum bulunan yumurtalarını yutan yumuşakçaların vücudunda sırasıyla sporosist, redya ve serkarya oluşur; bunlar, kefal gibi tatlı su balıklarında bulaştırıcı olan kurtçuk şekline,, yani metaserkaryaya dönüşürler. Bu balıkları yeterince pişirmeden yiyen insanların ince barsağında erişkin helmint yerleşir.

Patogenez ve klinik belirtilerince barsağın boşluğunda bulunan ya da mukozasında yerleşen hel- mint hafif tahriş, ağır vakalarda nekroz yapabilir. Bunun sonucunda Heterophyes heterophyes kanlı olabilen ishal ve ağrıya yol açar. Bununla beraber, çok defa hiçbir belirti yoktur.

Nitekim, örneğin Port Said’- de çocukların °lo 90 mda Heterophyes heterophyes bulunmuştur. Çok az sayıda vakada kurtçuklar, ender olarak da helmintin kendisi lenf ve kan yolu ile kalp veya beyine giderek yabancı cisim etkileriyle bazı belirtiler meydana getirebilirler. Beriberidekine benzeyen kalp yetmezliği, merkez sinir sistemi belirtileri görülebilir.

Tanı

Dışkıda helmintin tipik küçük yumurtalarının görülmesiyle tam sağlanır; bazen helmintin kendisinin dışkıda görülmesi olasıdır.TedaviEtilen tetraklorür veya befenyum hidroksinaftoat (bephenium hyd- roxynaphthoate) kullanılır.

Epidemiyoloji

Endemik bulunduğu Mısır dışında Filistin ve Yunanistanda rastlanabilen Heterophyes heterophyes pişmemiş balıkların yenmesi ile insana bulaşır. Yurdumuzda köpeklerden elde edilmiştir.

Korunma

Tatlı sularda bulunan, yumurtlama için tuzlu sulara da geçen kefal ve benzeri balıklar pişirilmeden yenmemelidir. Suların balıkçılar gibi kimseler tarafından dışkıyla kirletilmesi önlenir, kendilerine bunun tehlikesi hakkında aydınlatıcı bilgi verilir.

SENDE YORUM YAP!

Whatsapp