Dizde Menisküs

Dizde Menisküs

Dizde Menisküs Hakkında Genel Bilgiler

Dizde menisküs hakkında bilinmesi gerekenler ve daha fazlası için aşağıdaki yazımızı okuyabilirsiniz.....

Menisküs Nedir?

Vücutta uyluk kemiği (femur) ve kaval kemiği (tibia) arasında yer alan yastıkçıklara menisküs adı verilir. Menisküsler her dizde birisi içte diğeri dışta olmak üzere iki adet sert kıkırdak yapısında yarım ay ya da C şeklinde dokudur.

Menisküslerin Görevi Nedir?

Menisküsler temel uyluk kemiği (femur) ve kaval kemiği (tibia) arasındaki uyumluluğu arttır ve vücut ağırlığının diz ekleminde dengeli olarak aktarılmasında ve darbe etkisinin azaltılmasında (şok emilimi) rol oynarlar. Menisküslerin yokluğunda uyluk kemiği ve kaval kemiği arasındaki eklem yüzleri birbiri ile tam uyumlu olmadığı için belli noktalarda yük aşırı artacak ve diğer noktalara yük dağıtılamayacaktır. Bu durumda yük binen bölgelerde erken aşınma problemi ve kireçlenme ile karşılaşmak kaçınılmaz olacaktır. Dolayısı ile diz sağlığı açısından menisküslerin fonksiyon görebilmesi önemlidir.

Menisküsler Nasıl Çalışır?

Diz eklemi uyluk kemiği, kaval kemiği ve diz kapağı kemiklerinin (patella) oluşturduğu üçlü bir komplekstir. Bu kemikler kalın kıkırdak dokuları ile kaplıdır ve bu kıkırdak dokusu sayesinde kemik yüzeyler birbirine sürtünmeden birbirleri üzerinde kolayca kayarlar. Menisküsler işte bu kıkırdak yüzeyler arasında yer alır ve bunların birbiri ile uyumunu arttıran bir yastık görevi görür. Bu sayede ağırlık aktarımı daha geniş bir yüzeyden ve daha dengeli olarak yapılır.

Menisküsler yarım ay yada C şeklinde diye tarif edilebilecek görünümdedirler ve kesit yüzeyleri kama şeklindedir. Bu kamanın etraf kısmı kalındır ve yaklaşık %25‘i damarlardan beslenir. İç kısımda kalan geniş ve daha ince alan ise damarsızdır ve yaralanma sonrasında iyileşme potansiyeli yoktur. Dolayısı ile menisküslerin iç kısımları yaralanınca iyileşme şansı yoktur ve tedavi edilmesi gerekir.

Menisküs Yırtığı Nasıl Olur?

Menisküsler sıklıkla travma sonucu yaralanırlar (genç sporcularda görülür). Ancak kireçlenmeye bağlı yırtıklarda (yaşlı hastalarda görülür) nadir değildir. En sık oluş mekanizması ayak yerde sabitken vücudun diz üzerinde dönmesi şeklindedir (arabaya iniş binişler sırasında yere basan ayak tarafında veya topa vole vururken yerde kalan ayak tarafında olur).

Menisküs yırtıkları ile birlikte ön çapraz bağ yaralanmaları ve iç yan bağ yaralanmaları da birlikte olabilir ve tedavisi açısından birlikte değerlendirilmelidir.


Menisküs Yırtığının Bulguları Nelerdir?


Menisküs yırtığında ilk karşılaşılan bulgular ağrı ve şişliktir. Dizde kilitlenme (dizin tam açılamaması veya kapatılamaması) eşlik edebilecek bulgulardandır ve yırtılan menisküsün eklem hareketlerine engel olduğunu gösterir.

Menisküs üzerinde basmayla hassasiyet, eklemden hareketler sırasında ses gelmesi, dizde hareket kısıtlılığı olası diğer bulgulardır.


Menisküs Yırtığı Tanısı Nasıl Konur?


Dizde ağrısı olan her hasta menisküs yırtığı açısından değerlendirilmelidir. İyi bir hasta hikayesi ve diz muayenesi menisküs yırtığının diğer diz problemlerinden kolayca ayırt edilmesini sağlar.

Diz röntgeni ve Manyetik Rezonans Görüntülemesi (MRG) en sık kullanılan tetkik araçlarıdır. Diz röntgeni ile dizdeki kireçlenme ve buna bağlı değişiklikler değerlendirilir. MRG menisküsün görüntülenmesi için oldukça değerlidir. Ancak sadece MRG‘de menisküs yırtığının olması tek başına artroskopi kararı vermek için yeterli değildir.

Menisküs Yırtığında Tedavi Seçenekleri Nelerdir?

Her diz yaralanmasında erken dönemde soğuk tatbiki, istirahat ve hareketsiz bırakma yapılması gereken ilk uygulamalardır. Ağrı kesiciler hastayı rahatlatmak ve ödemi azaltmak açısından kullanılır.

İkinci basamakta menisküs yırtığı açısından hastaya ameliyat gerekip gerekmediğine karar verilir. Eğer şikayetler menisküs yırtığından kaynaklanmıyor veya hastanın genel durumu cerrahiye izin vermiyorsa ameliyat iptal edilebilir veya geciktirilebilir.

Menisküs yırtıklarında eğer ağrı varsa ve günlük yaşamı etkiliyorsa cerrahi düşünülmelidir.

Menisküs yırtığında sıklıkla uygulanabilecek iki seçenek vardır:

- Menisküs Tamiri: Yukarıda bahsedildiği şekilde eğer menisküs dış kısmında yırtık varsa uygulanabilecek bir yöntemdir. Her hasta tamir için uygun değildir. Artroskopik olarak tamir mümkündür ve sonuçları açık ameliyatlara göre daha iyidir. Ancak iyileşme süreci menisküsün yırtık kısmının çıkarıldığı (menisektomi) hastalara göre daha uzundur.

- Menisektomi: Menisküsün yırtık kısmının çıkarıldığı yöntemdir. Menisküsün iyileşme şansı olmayan iç kısmındaki yırtıklarda uygulanır. Artroskopik olarak yapıldığında çok hızlı bir iyileşme süreci vardır ve hasta aynı gün içerisinde ayağa kalkabilir.


Menisküs Yırtığı Sonrası Süreç Nasıldır?


Dizde menisküs yırtığı olduğunda şok emilimi kapasitesi belirgin olarak azalır. Bu sebeple eklem kıkırdaklarında zedelenme riski ve kireçlenme oluşma tehlikesi artar. Eğer menisküs tamiri yapılmışsa uzun dönemde çok iyi sonuçlar almak mümkündür. Menisküsler artroskopik olarak kısmen çıkartılmışsa yine çok büyük oranda iyi sonuçlar elde edilir. Ancak özellikle açık ameliyatlarda tercih edilen menisküsün tümü çıkartılmışsa sonuçlar iyi değildir ve hastanın yaşam şeklini değiştirmesi gerekebilir. Kilo verme, uzun yol yürümeme, ağır yük taşımama bu değişikliklerden bir kaçıdır.

SENDE YORUM YAP!

Whatsapp