Anatomik Belirtiler

Anatomik Belirtiler : Sağ elini kullanma, sürekli olarak aletlerden yararlanma ve karmaşık bir sözlü dilde konuşma insanı bütün öbür canlı türlerinden ayıran üç temel etkinliktir. Bu etkinliklerin üçü de çoğunlukla beynin sol yarı küresinde bulunan birbirine yakın bölgelerle ilişkilidir.Beynin sol yarıküresi vücudun sağ yanını denetler; sol yarıküre insanda çok gelişmiş olan sağ yanını kullanma yeteneğinin merkezi haline gelmiş, zamanla iki yarıküre farklı işlevlerde uzmanlaşmıştır. Vücudun sağ yanını kullanmakla beynin iki yarısının ayrılması arasında bağlantı kurulmasının bazı nedenleri vardır.

Çok yeni bir kurama göre insanın sağ yanını kullanması dilden ve beyin yarıkürelerinin tam olarak ayrılmasından çok önceki bir gelişmedir. Beyindeki konuşma merkezinin henüz gelişmediği dönemde insanın tek elini kullanması büyük olasılıkla el becerisinin gelişmesini kolaylaştırmış, bu da insan beyninde ancak son 250 bin yılda tamamlanan gelişmenin anatomik altyapısını oluşturmuştur.Sözlü iletişim olanağının işaretle iletişimden sonra ve ancak insanın ayakta durmaya başlamasıyla (Homo erectus) ortaya çıktığı kabul edilebilir. İşaretle iletişim karanlık, uzaklık ya da iki elin dolu olması durumunda yetersiz kalır. (Sesli iletişim memeliler için çok büyük önem taşır; çünkü sürüden ayrıldığında bağlantı kuramamak ölümle eşanlamlıdır.)Bütün bu açıklamalar ışığında sol ya da sağ elin kullanılması, beyin yarıkürelerininuzmanlaşması ve dilin gelişmesinin birbiriyle bağlantılı üç değişken olduğu düşünülebilir

.Eskiden beri kekemeler arasında solaklığın yaygınlığı dikkati çeker. Son yıllarda solaklık, öğrenme güçlüğü ve bağışıklık sistemi hastalıkları (örneğin romatoit artrit ve ülserli kolit) arasında bağlantılar ortaya çıkarılmıştır. Solaklık erkekler arasında daha yaygınken öbür iki özelliğe kadınlarda daha çok rastlanır.Psikolojik araştırmalar kadınlarda ve solaklarda, beyin işlevlerinin farklı bir biçimde düzenlenmiş olduğunu göstermektedir, bu kişilerde konuşma gibi bazı etkinlikleri denetleyen işlevsel merkezler her iki yarıküreye yayılmıştır. Konuşma etkinliği 4-5 yaşlarındaki insanların yüzde 95'inde tümüyle sol yarıküredeki özel merkezlerin yönetimindedir (gebeliğin daha 16'ncı haftasında dölütün konuşma merkezi sol yanda iyice gelişmiştir). Solaklarda da sol yarıkürenin ağırlığı korunmuştur, ama sağ yarıkürede de normalin üstünde bir uzmanlaşma görülür. Dolayısıyla da konuşma merkezi beynin her iki yarıküresine yayılabilir.

Bu iki yanlılık daha çok sayıda sinir lifinin çalışmasını gerektirmektedir.Bununla birlikte beyinde bilgileri işleyen daha çok sayıda sinirsel öğenin bulunması üstün zekâ ya da zihinsel etkinlik belirtisi olarak kabul edilemez. Müzik gibi bazı yetenekler buna bağlanabilirse de anatomi ile bilişsel yeti arasında bir ilişki olduğu henüz kanıtlanmamıştır.Sinir hücrelerinin sayısı doğumdan sonra artmadığına ve hangi elin kullanılacağı beynin olgunlaşması sonucunda ortaya çıktığına göre solaklığın çokdaha karmaşık bir nedeni olduğu düşünülebilir.Solaklığın birincil nedeni olarak ileri sürülen genetik etkenler özellikle dikkat çekicidir. Gerçekten de çocuğun solak olma olasılığı hem annesi, hem babası solaksa yüzde 40, ya annesi ya babası solaksa yüzde 20-25, ne annesi, ne babası solaksa yaklaşık yüzde 10'dur. Ayrıca solaklık erkeklerde ve babası solak olanlardan çok annesi solak olanlar arasında daha yaygındır.

SENDE YORUM YAP!

Whatsapp